Έθεσαν τις πραγματικότητες του Κυπριακού σε απίστευτο σημείο και λεπτομέρεια, κατηγόρησαν αναφανδόν την Τουρκία για την συνεχιζόμενη κατοχή, τον εποικισμό, για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την καταστροφή της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς, την άρνηση της να δώσει στοιχεία για τους αγνοούμενους, απαίτησαν την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και εποίκων την επιστροφή όλων των νομίμων ιδιοκτητών περιουσιών, και επέκριναν έντονα τον πρώην Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Εργατικό βουλευτή Τζάκ Στρο για το κατάπτυστο άρθρο του στους Τάιμς του Λονδίνου, όπου απαίτησε λύση διχοτόμησης. Ένας βουλευτής μάλιστα τόνισε ότι ίσως να πληρώθηκε κιόλας, για προώθηση τουρκικών συμφερόντων. Μίλησαν αρκετοί βουλευτές, και παρακάτω παραθέτουμε εν συντομία αποσπάσματα από την έντονη συζήτηση.
Εργατικός Βουλευτής Jim Sheridan: «Δεν υπάρχει απομόνωση…»
Το θέμα ενέγραψε ο Εργατικός Βουλευτής Τζίμ Σιέριταν ο οποίος και άνοιξε την συζήτηση με μια πλήρης και λεπτομερή αναφορά στο Κυπριακό και είπε μεταξύ άλλων:
» Η υπομονή των Κυπρίων για 36 χρόνια πρέπει να αναγνωριστεί και να μην θεωρηθεί ως αδυναμία να ξανααποκτήσουν τη νήσο τους… Η Τουρκία αρνείται πεισματικά να αποσύρει τα στρατεύματά της παρόλα τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, Μάλιστα η Τουρκία δήλωσε ότι αν έχει να διαλέξει μεταξύ της ΕΕ και της Κύπρου θα επιλέξει την Κύπρο. Αντί να υλοποιήσει τα όσα συμφώνησε με τις κατευθυντήριες γραμμές Μακαρίου-Ντενκτάς και Κυπριανού Ντενκτάς στις 15 Νοεμβρίου 1983 προχώρησαν σε αποσχιστικές ενέργειες με μια παράνομη μονομερή ανακήρυξη που καταδικάστηκε από το ψήφισμα 541 του 1983 και το 550 του 1984. Η αδιαλλαξία των Τούρκων συνεχίζεται και φέτος στην επέτειο της τουρκικής εισβολής στις 20 Ιουλίου ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Έρογλου συνεχίζει την ίδια αποσχιστική πολιτική, όταν μίλησε για δύο λαούς, δύο κράτη, δύο ξεχωριστές δημοκρατίες και ότι μετά το 1974 υπήρξε νέα γεωγραφία …
Ο κ. Σιέριταν κατηγόρησε την Τουρκία ότι αντί να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας με τις υποχρεώσεις αναγνωρίζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία επανηλλειμένα χρησιμοποίησε την ούτω καλούμενη απομόνωση των Τουρκοκυπρίων για πολιτική αναβάθμιση των κατεχομένων και της μη αναγνωρισμένης οντότητας.
» Έχω δει από πρώτο χέρι ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν είναι καθόλου απομονωμένοι, είπε. Πέραν των 60,000 Τουρκοκυπρίων έχουν διαβατήρια και ταυτότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας επομένως και της Ε.Ε., ταξιδεύουν όπου θέλουν ελεύθερα και απολαμβάνουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη και κοινωνικές παροχές και πέραν των 10,000 περνούν την διαχωριστική γραμμή και δουλεύουν καθημερινά στην Κυπριακή Δημοκρατία, και είναι ελεύθεροι να εμπορεύονται τα προιόντα τους στην Κυπριακή Δημοκρατία και μέσω των αναγνωρισμένων λιμανιών και αεροδρομίων της Δημοκρατίας αλλά είναι οι αρχές των Τουρκοκυπρίων που δεν τους το επιτρέπουν.
» Είναι ατυχές που η Τουρκία επιβραβεύθηκε με θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών έχοντας υπόψη τις δραστηριότητές της…
»Το 1965 η Τουρκία επικύρωσε την Συνθήκη της Χάγης του 1954 για την πολιτιστική κληρονομιά αλλά μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου είναι υπεύθυνη για την καταστροφή 500 τόσων εκκλησιών, συλήσεις και βανδαλισμούς της πολιτιστικής κληρονομιάς της νήσου σε επίπεδο ανάξιο για μια πολιτισμένη χώρα πόσο μάλλον μια υποψήφιας χώρας της Ε.Ε.
» Στην πορεία των Μορφιτών, είπε ο κ. Σιέριταν, τα είδαμε με τα μάτια μας… Η εισβολή άφησε 200,000 πρόσφυγες, άστεγους… και μετέφερε 180,000 έποικους για να επιβάλει την δική της ιδεολογία με τους… έκτισαν 160 σχολεία στα κατεχόμενα και 181 τεμένη… Ο στόχος της Τουρκίας και όλων εκείνων που προωθούν την τουρκική ένταξη είναι η νομιμοποίηση της παράνομης εισβολής…
Κάκισε το σχέδιο Ανάν και για σε όσους ισχυρίζονται ότι το Κυπριακό έχει κουράσει και μόνο οι ηλικιωμένοι ασχολούνται στην Κύπρο με το Κυπριακό, ο κ. Σιέριταν είπε ότι έχει στα χέρια του εκτενή επιστολή με στοιχεία για το Κυπριακό, από τον πρόεδρο της ΝΕΟ-ΠΟΜΑΚ, Αλέξη Σταύρου, που αντιπροσωπεύει την νεολαία των αποδήμων Ελληνοκυπρίων που αντικρούει αυτόν τον ισχυρισμό και όποιος συνάδελφός του θέλει αντίγραφο να του δώσει.
Συντηρητικός Βουλευτής David Burrows: «Παράνομη η εισήγηση Στρό»
Ο κ. Μπάρροους μίλησε στην ίδια γραμμή, για τα ανθρώπινα δικαιώματα των συγγενών αγνοουμένων, επέκρινε τον Τζάκ Στρό για την εισήγηση του για διχοτόμηση. Για το άρθρο του Τζάκ Στρο, ο κ. Μπάρροους είπε εκείνο που κατάφερε ήταν να συσπειρώσει υποστήριξη για το Κυπριακό αλλά όχι για διχοτόμηση… Πρώτα από όλα η εισήγηση του Στρό, είπε ο κ. Μπάρροους, είναι παράνομη γιατί οι υποχρεώσεις της Βρετανίας που ανέλαβε το 1960 είναι να μην υποστηρίξει την διχοτόμηση του νησιού. Η διχοτόμηση δεν είναι προοπτική για την Βρετανία, ούτε για τα Ηνωμένα Έθνη ή την Ε.Ε η οποία δεν μπορεί να δεχθεί μια διχοτομημένη χώρα μέλος, ως επίσης δεν είναι ηθικά σωστό… Όσο για τη θέση της αριθμητικής υπεροχής της Τουρκίας έναντι των Κυπρίων «σίγουρα δεν μπορεί να ισχύει, ειδικά εμείς εδώ στη Βουλή αυτή, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το Νόμο και το Δίκαιο και να πούμε δεν μας ενδιαφέρουν αν είσαι μεγάλος και δυνατός», οι καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο είναι ογκοδέστατες…
Εργατικός Βουλευτής Andy Love: «Άδικο να κατηγορούνται Κύπρος και Ελλάδα»
Και αυτός επέκρινε τον Τζάκ Στρο για το άρθρο και εισήγησή του και είπε ότι είναι άδικο να κατηγορούνται η Κύπρος και η Ελλάδα για τα προβλήματα που έχει η ενταξιακή της Τουρκίας αυτό οφείλεται σε πολλές άλλες χώρες που δεν θέλουν την Τουρκία στην Ευρωπαική Ένωση…
Συντηρητικός Βουλευτής Mike Freer: «Να τερματιστεί η κατοχή»
Ο Συντηρητικός βουλευτής Mike Freer είπε ότι δεν είναι αρκετό η Τουρκία να εφαρμόσει το πρωτόκολλο της Άγκυρας για να προχωρήσει η ενταξιακή της πορεία. Πρέπει να της τονιστεί ότι δεν μπορεί να γίνει μέλος της Ε.Ε. ενώ στρατεύματά της κατέχουν μέρος της Κύπρου. Δεν είναι αρκετό ν’ ανοίξει τα λιμάνια της στην Κύπρο. Όλα τα τουρκικά στρατεύματα πρέπει να αποσυρθούν από το νησί, προτού προχωρήσουν άλλες διαδικασίες.
Συντηρητικός Βουλευτής Matthew Offord: «Δεν είναι πολιτισμένη χώρα…»
Ο Μάθιου Όφφορτ μίλησε στις ίδιες καυστικές γραμμές και είπε ότι η Κύπρος πέρασε από πολλούς κατακτητές, αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετική η περίπτωση γιατί το 40% βρίσκεται υπο τουρκική κατοχή με βάση τις καταβολές, την θρησκεία, τη εθνικότητα, με την εκδίωξη των Ελληνοκυπρίων από τα σπίτια και περιουσίες τους στα κατεχόμενα μετακομίζοντας Τουρκοκύπριους στις κατεχόμενες περιουσίες. «Η διεθνής κοινότητα, κατηγορηματικά καταδίκασε την μονομερή ανακήρυξη με τα ψηφίσματά της γι΄αυτό και δεν έχει αναγνωριστεί από κανένα άλλο κράτος εκτός την κατοχική δύναμη την ίδια, την Τουρκία», είπε ο κ. Όφφορτ.
Ο κ. Όφφορτ τόνισε την καταστροφή της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Η κατοχική δύναμη στο βορρά φαίνεται να δουλεύει εργολαβικά να διαγράψει οποιαδήποτε αναφορά στην ελληνικότητα και ενδεικτικά στην χριστιανοσύνη στα κατεχόμενα και έχει αντικαταστήσει όλα τα ελληνικά ονόματα, χωριών, πόλεων και δρόμων με τουρκικά, είπε. Μίλησε για την επίσκεψη του στη κατεχόμενη Μόρφου στην πορεία των Μορφιτών και ότι είδε με τα μάτια του την αδιαμφισβήτητη καταστροφή των Εκκλησιών, όταν εκκλησίες χρησιμοποιούνται για στούντιο για χορούς και αποθήκες… Τον σόκαρε, είπε, ακόμα περισσότερο η καταστροφή κοιμητηρίων, ένα τέτοιο μάλιστα χρησιμοποιείται ως στρατώνας… «Δεν μπορώ να καταλάβω πως μια κατοχική δύναμη επιτρέπει στο στρατό της να κάνει κάτι τέτοιο.. Αυτό που είδα δεν είναι πράξεις πολιτισμένης χώρας…», είπε.
Ο κ. Όφφορτ τόνισε στην νυν κυβέρνηση της Βρετανίας ότι υπάρχουν κόκκινες γραμμές στην ενταξιακή της Τουρκίας στις οποίες πρέπει να επιμένει. Καθαρά ότι η κλεμμένη γη πρέπει να επιστραφεί στους νόμιμους ιδιοκτήτες της δίχως αποζημίωση σε εκείνους που την εκμεταλλεύθηκαν…και όπως η Βρετανική κυβέρνηση εξασφαλίσει μια λύση που να είναι αποδεκτή απ’ όλους τους κατοίκους…
Εργατικός Βουλευτής Alan Meale: «Πιθανόν να πληρώθηκε…»
Το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα, είπε ο κ. Μίλ, και ο λόγος που έγινε μέλος της Ε.Ε. η Κύπρος είναι γιατί εκπληρούσε όλα τα κριτήρια και είχε σχέσεις πολύ καλές σχέσεις με πολλές χώρες και εμπορικές μέχρι και την Κίνα κάτι που δεν είχαν χώρες μέλη της Ε.Ε. ΄Εχει άριστη τεχνολογία και δορυφορικά και όποιος αμφιβάλει ας θυμηθεί ότι η Βρετανία ακόμα διατηρεί τους κατασκοπευτικούς σταθμούς της στην Κύπρο. Ο κ. Μίλ μίλησε και για την σπουδαιότητα της Κύπρου για πετρέλαιο και αέριο όπου αγωγοί θα φθάσουν μέχρι τη Λεμεσό είπε. Η Κύπρος σύντομα θα καταστεί ο σταθμός αερίου της Ευρώπης ίσως και του κόσμου. Γι’ αυτό ήταν πολύ σημαντικό η Κύπρος να περιληφθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια…
Αναφερόμενος στον συνάδελφο του Τζάκ Στρό είπε ότι δεν γνωρίζει ΚΑΝΕΝΑ, μα κανένα που συμφωνεί μαζί του για διχοτόμηση. Και ότι όταν πριν δύο εβδομάδες ο ίδιος (Στρό) είχε ανακοινώσει ότι θα άρπαζε την ευκαιρία να μιλήσει σ’ ολο το κόσμο ελεύθερα και πιθανόν να πληρωνόταν για την ευκαιρία εκείνη, ίσως αυτό ήταν που είχε υπόψη του. «Αλλά ελπίζω όχι», είπε, «η Κύπρος είναι μια ανεξάρτητη χώρα στην οποία η Τουρκία δεν έχει κανένα δικαίωμα να βρίσκεται…» Αναφέρθηκε και στους ηλίθιους Βρετανούς που αγοράζουν περιουσίες στα κατεχόμενα και ότι κάτι πρέπει να κάνει η βρετανική κυβέρνηση για το θέμα.
«Δεν υπάρχει καμία περίπτωση αυτή η κυβέρνηση η οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση της Βρετανίας που θα υποστηρίξει διχοτόμηση… Δεν μπορεί να λένε 180,000 έποικοι που κατοικούν σε ξένες περιουσίες ότι είναι δικές τους. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να επιστρέψουν. Τέλος οι δεκάδες χιλιάδες των τουρκικών στρατευμάτων που βρίσκονται παράνομα στην κατεχόμενη Κύπρο πρέπει να αποχωρήσουν στην Τουρκία. Δεν μπορεί να επιτευχθεί ειρηνική λύση στην Ευρώπη ενόσω στρατεύματα χώρας που δεν είναι μέλος της Ε.Ε. βρίσκονται σε ευρωπαικές ακτές. Αυτή είναι πραγματικότητα. Πρέπει να επιστρέψουν. Και καλώ την Τουρκία να αρχίσει αυτή την διαδικασία», είπε κλείνοντας την αναφορά του ο κ. Μίλ.
Υφυπουργός Ευρώπης David Lidington
Ο Υφυπουργός Ευρώπης καλωσόρισε την δέσμευση αμφοτέρων των ηγετών των δύο κοινοτήτων για διαπραγματεύσεις, ότι η συνάντηση με τον Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπάν Κι Μούν είναι θετικό βήμα, όμως ακόμα χρειάζεται πολύ δουλειά να γίνει, και η ευκαιρία που υπάρχει, μια σημαντική ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί για να βρεθεί μια διαρκή ειρήνη που είναι διαφορετική, είναι στα χέρια των ιδίων των ηγετών, δίχως επιδιαιτησίες και χρονοδιαγράμματα. Κάλεσε όλες τις πλευρές να δουλέψουν θετικά και με ευελιξία.
Τι θα πράξουμε;
Οι παραπάνω δηλώσεις Εργατικών και Συντηρητικών Βουλευτών αξίζουν πολλά. Θα τις εκμεταλλευτεί η κυπριακή κυβέρνηση και η Ομογένεια στην Βρετανία, ή και πάλι θα αφήσει τους Τούρκους να αλωνίζουν;
* Η Φανούλα Αργυρού είναι ερευνήτρια-δημοσιογράφος, πρόσφυγας από την κατεχόμενη Λευκωσία και ζει στο Λονδίνο. Είναι συγγραφέας, μεταξύ άλλων, των βιβλίων “Από την Ένωση στην Κατοχή” και “Top Secret: Η βρετανική κηδεμόνευση του Κυπριακού” (εκδόσεις Γερμανός, 2004).
