Μιλάω για τον κόσμο των επιχειρήσεων. «Σε μια οικονομική κρίση, η επιχειρηματικότητα είναι αυτή που σου δίνει τη λύση» σου λέει ο Chad Moutray, διευθυντής οικονομικής έρευνας στο Office of Advocacy at the Small Business Administration (SBA).
Δες πώς πρέπει να εκτιμήσεις και να δράσεις για να εκπληρώσεις το όνειρό σου. Μπορεί να βρίσκεις δύσκολο (ή και αδύνατο) να πιστέψεις στην κυβέρνηση, την Ε.Ε., την οικονομία ή ακόμα και το μέλλον. Υπάρχει, όμως, κάποιος, στον οποίο πρέπει να έχεις απόλυτη εμπιστοσύνη: στον εαυτό σου.
Κάνε μία εφεύρεση
Ρίσκο: Χαμηλό έως μέσο
Απαιτήσεις: Μία νέα, χρήσιμη, όχι και τόσο προφανής, ιδέα και λίγες χιλιάδες ευρώ
Ιδανικό για... Κάποιον δημιουργικό άνθρωπο
Χειρότερο για... Αυτόν που σιχαίνεται τις οδηγίες
Συχνότερο λάθος: Η πρόσληψη κάποιου για να διεκπεραιώσει την πατέντα
Ο Mark Kroll έχει δημιουργήσει 300 πατέντες στην Αμερική. Αυτές κυμαίνονται από το τηλέφωνο κατοικίδιων (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό) μέχρι βελτιώσεις σε απινιδωτές. Είναι ένας από τους κορυφαίους εφευρέτες ιατρικών μηχανημάτων. Αν και ο 56χρονος κάτοικος της Μινεσότα δεν αποκαλύπτει το ποσό που του έχουν αποφέρει οι πατέντες του μέχρι τώρα, ο ρόλος του σε διάφορες νεόκοπες επιχειρήσεις δείχνει ότι τα έχει πάει αρκετά καλά. Επίσης, καθένα από τα τέσσερα παιδιά του, καθώς και η γυναίκα του, έχουν δημιουργήσει πατέντες. «Πιστεύω ότι κάθε άντρας έχει τουλάχιστον μία ιδέα στη διάρκεια της ζωής του, που έχει την προοπτική να του αποφέρει εκατομμύρια, αλλά δεν την κυνηγάει» σου λέει. Εως ένα βαθμό, όλοι είναι εφευρέτες. Πέρα από αυτό, οι πατέντες μπορούν να σε καταστρέψουν. «Είναι τρομερό το πόσοι άνθρωποι ξοδεύουν 50.000 ευρώ ή και περισσότερα για να παραγάγουν, να τελειοποιήσουν και να κατοχυρώσουν ένα προϊόν, μόνο και μόνο για να δουν μετά ότι δεν υπάρχει αγορά γι'αυτό» σου λέει ο Bo Fishback, αντιπρόεδρος επιχειρηματικότητας στο ίδρυμα Ewing Marion Kauffmann. Ορίστε πώς μπορείς να εκτιμήσεις αντικειμενικά την ιδέα σου και να προχωρήσεις στη διαδικασία της κατοχύρωσης.
* Κάνε μία γρήγορη έρευνα. Μπες στο www.google.com/patents και βάλε μία περιγραφή της πατέντας σου, για να δεις αν υπάρχει στην Αμερική. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει παρόμοιο σύστημα έρευνας, αλλά μπορείς να πάρεις μια ιδέα. Μπορείς να βρεις λεπτομερείς περιγραφές και διαγράμματα. Μην απογοητευτείς αν βρεις πατέντες παρόμοιες με τις δικές σου, σου λέει ο Kroll. Αντιθέτως, βρες με ποιον τρόπο μπορείς να τη βελτιώσεις και γιατί η δική σου ιδέα είναι διαφορετική.
* Κατάγραψε σωστά την εφεύρεσή σου. Οταν πας στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (www.obi.gr) θα σου ζητηθεί να περιγράψεις λεπτομερώς τους καρπούς του μυαλού σου, είτε αυτό είναι συσκευή είτε διαδικασία, καθώς και να δώσεις ένα λεπτομερές διάγραμμα (με αριθμημένα τμήματα). Σκέψου το όπως θα περιέγραφες την πατέντα σε ένα mail προς τον κολλητό σου, αλλά χωρίς τις βρισιές και τον άκρατο ενθουσιασμό.
* Εκτίμησε την εμπορική βιωσιμότητά της. Τώρα που η ιδέα σου έχει νομική προστασία, δείξε τη σε πιθανούς πελάτες και μάζεψε αντικειμενικές απόψεις. O David Pressman, δικηγόρος ευρεσιτεχνιών τα τελευταία 50 χρόνια, σου λέει να προσέξεις λάθη στο σχεδιασμό. Τίποτε δεν υποβαθμίζει την εμπορική αξία μιας ευρεσιτεχνίας γρηγορότερα από λάθη σχεδιασμού - όσο καλή κι αν είναι μια ιδέα. Τα χρήματα που θα δώσεις για έρευνα αγοράς και τελειοποίηση του προϊόντος σου πάνε πάντα σε καλή μεριά.
* Στόχευσε σωστά. Δώσε την πατέντα σου σε αυτούς που τη χρειάζονται. Πήγαινε σε εμπορικές εκθέσεις, βρες και την τελευταία εταιρεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει την εφεύρεσή σου και προώθησέ τη σε αυτούς.
Αγόρασε ένα franchise
Ρίσκο: Μέσο
Απαιτήσεις: Περίπου 200.000 ευρώ αρχικό κεφάλαιο
Ιδανικό για... Μάνατζερ μέσου επιπέδου
Χειρότερο για... Αυτόν που θέλει απόλυτη ελευθερία
Συχνότερο λάθος: Να μη συμβουλεύεσαι άλλους ιδιοκτήτες franchise
Πριν από λίγο καιρό πήγα στο φιλικό άνοιγμα ενός από τα πρώτα καφέ μιας αλυσίδας που άρχισε να επεκτείνεται και στην Ελλάδα. Ο Βαγγέλης Λ. είχε καλέσει φίλους και συγγενείς για να τεστάρει το κατάστημα λίγο πριν από το επίσημο άνοιγμα του καταστήματος. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι πριν από λίγο καιρό ο Βαγγέλης δούλευε στο trading room των Ελληνικών Πετρελαίων. Μου είπε ότι το στρες ήταν τόσο μεγάλο, που έψαχνε εδώ και καιρό κάποια διέξοδο.
* Θυμήσου ότι κανένα franchise δεν έχει εγγύηση επιτυχίας. Αν και είναι στο συμφέρον του franchisor -αυτού που παρέχει το franchise- να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του προϊόντος, αυτό δεν είναι εγγυημένο. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να προωθήσει σαν franchise ό,τι τρελή ιδέα έχει - π.χ. ένα κομμωτήριο με θέμα το μποξ (αλυσίδα Knockouts).
* Ψάξε την αγορά. Για να βρεις το franchise που σου ταιριάζει, πήγαινε σε εμπορικές εκθέσεις, αγόρασε τα ειδικευμένα περιοδικά και τα site που θα σε βοηθήσουν στην αναζήτησή σου.
* Μίλα σε άλλους ιδιοκτήτες. Οταν διαλέξεις την εταιρεία, βρες άλλους ιδιοκτήτες και ρώτα τους ποια είναι η εμπειρία τους με τη μαμά-εταιρεία. Μπες σε βάθος και μη φοβηθείς να τους κάνεις ερωτήσεις για κάθε πλευρά της συνεργασίας. Στο κάτω κάτω, αυτό που προσπαθείς να βρεις είναι τα σκοτεινά σημεία.
* Μίλα σε franchisees και στην περιοχή σου, αλλά και αλλού. Αυτοί που βρίσκονται κοντά θα σε θεωρήσουν ανταγωνιστικό, οπότε μπορεί να μη σου δώσουν αντικειμενικές και ακριβείς πληροφορίες, σου λέει η Mitchell. Αν θες, δούλεψε και στην επιχείρησή τους για λίγες εβδομάδες, για να πάρεις μια γεύση από το πώς δουλεύει το σύστημά τους.
Ξεκίνα ένα website
Ρίσκο: Ποικίλλει
Απαιτήσεις: Ενας υπολογιστής, μία σύνδεση στο Ιντερνετ κι ένας ιστότοπος
Ιδανικό για... Οποιονδήποτε
Χειρότερο για... Αυτόν που δεν ξέρει τίποτε από υπολογιστές
Συχνότερο λάθος: Να περιμένεις τους πελάτες να έρθουν σε σένα
Από την εποχή που ο Στιβ Μπέζος απέδειξε ότι με ένα καλό domain name (www.amazon.com) κι ένα γκαράζ μπορείς να γίνεις ο άρχοντας του Ιντερνετ έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ έφτιαξε το facebook στο δωμάτιο της φοιτητικής του εστίας και οι δύο ιδρυτές της Google το ξεκίνησαν όταν ήταν ακόμη φοιτητές. Ξέρω τι θα πεις: ότι στην Ελλάδα δεν έχουν υπάρξει ακόμη site τέτοιου βεληνεκούς φτιαγμένα σε κρεβατοκάμαρες. Οχι ακόμη. Γιατί να μην είσαι εσύ ο πρώτος; Μάθε όμως ότι για κάθε επιτυχία που διαβάζεις υπάρχουν μπαμπάδες που έχασαν τα σπίτια των παιδιών τους και γιάπηδες που κατέληξαν να δουλεύουν σε γιαπιά κυνηγώντας το επόμενο τελευταίο σύνορο της επιχειρηματικότητας. Ορίστε πώς να μεγιστοποιήσεις τα οφέλη σου στο Διαδίκτυο.
* Κατάλαβε ότι η ιντερνετική επιχείρηση δεν είναι διαφορετική από μία κανονική. Θα χρειαστεί να κάνεις καλή έρευνα αγοράς, σοβαρό business plan, να βρεις σταθερό κεφάλαιο, έξυπνους συμβούλους και άψογο PR και μάρκετινγκ. Δεν σημαίνει ότι επειδή έχεις ένα domain θα λειτουργείς την επιχείρησή σου αφήνοντας τζίβες και ντυμένος σαν χίπις, όπως ήταν περίπου τα πρώτα χρόνια της Atari. Θα χρειαστείς τα ίδια θεμέλια που έχει κάθε άλλη ελληνική επιχείρηση.
* Φτάσε στα 70. Κάνε έρευνα για την ιδέα σου, αλλά μην το παρακάνεις. «Αν περιμένεις μέχρι να έχεις πάνω από το 70% της ιδέας, τότε μάλλον το έχεις παρακάνει» σου λέει ο Shawn Boyer, ιδρυτής του SnagAJob.com και Ανθρωπος της Χρονιάς για το 2008 στον τομέα των μικρών επιχειρήσεων. «Αν κάνεις μικρότερη έρευνα, τότε αυξάνεις τις πιθανότητες να αποτύχεις» συνεχίζει.
* Χρησιμοποίησε SEO και PPC. «Προσέλαβε κάποιο σύμβουλο, που να γνωρίζει βελτιστοποίηση μηχανών αναζήτησης (SEO) και pay per click (PPC)» σου λέει ο Boyer. Ο στόχος σου είναι να εμφανίζεσαι στην πρώτη σελίδα των αναζητήσεων.
Ανοίγοντας επιχείρηση στα νησιά
Ρίσκο: Υψηλό
Απαιτήσεις: Να μη σε νοιάζει ο αστικός τρόπος ζωής
Ιδανικό για... Τον περιπετειώδη τύπο που του αρέσει η φύση και δεν έχει πολλές ευθύνες
Χειρότερο για... Τον οικογενειάρχη
Συχνότερο λάθος: Να μην ξοδεύεις αρκετό χρόνο στο μέρος που θες πριν πας για τα καλά
Ο Μιχάλης Π. περιγράφει τη θέα από το παράθυρο του γραφείου του. «Βλέπω έναν κόλπο με αμμουδιά και στο βάθος είναι η χώρα του νησιού. Σε λίγο θα πάω για σερφ ή ιστιοπλοΐα». Ο δρόμος από το σπίτι στη δουλειά του είναι τρία λεπτά περπάτημα μέσα σε ένα κυκλαδίτικο χωριό. Ο Μιχάλης είναι ιδιοκτήτης ενοικιαζόμενων δωματίων σε ένα κυκλαδίτικο νησί. Εφυγε από την Αθήνα στα μέσα της δεκαετίας του '90 κι εξελίχθηκε από χίπις που δούλευε σε μπαράκια για να βγάλει το καλοκαίρι σε επιχειρηματία με τρεις επιχειρήσεις στο νησί (έχει κι ένα από τα τρία βενζινάδικα) και απασχολεί 15 υπαλλήλους. «Οι τουρίστες έρχονται και παλαβώνουν με το περιβάλλον» σου λέει ο Μιχάλης. «Σταματούν να χρησιμοποιούν την κοινή λογική, είτε αυτό είναι στο ποτό είτε είναι να μετακομίσουν εδώ την επόμενη εβδομάδα και να ανοίξουν μια επιχείρηση. Η ζωή είναι ωραία εδώ και υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες, απλώς θέλει οξυδέρκεια».
* Αποφάσισε τι είναι αυτό που σε ωθεί. «Ο παράδεισος είναι μια κατάσταση, όχι ένα μέρος» σου λέει ο Μιχάλης, που μεγάλωσε στην Κηφισιά και δεν έβλεπε την ώρα να σηκωθεί να φύγει από εκεί. «Προσπαθείς να ξεφύγεις από κάτι ή θέλεις να εκπληρώσεις ένα όνειρο ζωής. Είναι σημαντικό να ξέρεις τι είναι αυτό που σε φέρνει εδώ».
* Σκέψου τη γυναίκα και τα παιδιά. Αν έχεις οικογένεια ή αν σκοπεύεις να κάνεις, η ευτυχία τους θα καθορίσει τη δική σου. «Στα παιδιά αρέσει η θάλασσα και το περιβάλλον του νησιού, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να πάνε σχολείο». Το νησί που έχεις διαλέξει διαθέτει λύκειο; Επίσης, αν η γυναίκα σου έχει συνηθίσει να πηγαίνει κάθε λίγο και λιγάκι στα μαγαζιά, το νησί θα αποδειχθεί πρόκληση.
* Μπες στην κουλτούρα του μέρους. Μην κρίνεις το μέρος από μία εβδομάδα που πέρασες εκεί τον Αύγουστο. Επισκέψου το σε διαφορετικές περιόδους του χρόνου για να δεις πώς είναι.
Ανοίγοντας μία κανονική επιχείρηση
Ρίσκο: Μέσο έως υψηλό
Απαιτήσεις: Αντερα και κεφάλαιο
Ιδανικό για... Οποιονδήποτε επιθυμεί την απόλυτη ελευθερία
Χειρότερο για... Αυτόν που χρειάζεται δομή για να είναι παραγωγικός
Συχνότερο λάθος: Το να θέλεις να πετάξεις πριν μάθεις να περπατάς
Ο Γιάννης Τ. και ο Δημήτρης Λ. δεν ξεκίνησαν να γίνουν επιχειρηματίες. Ο πρώτος έβγαλε την ιατρική και ο δεύτερος δούλευε σε σουβλατζίδικα από μικρός. Και οι δύο, όμως, είχαν ένα χόμπι, στο οποίο ήταν πολύ καλοί. Ο Γιάννης έκανε μαθήματα εσωτερικής διακόσμησης εξ αποστάσεως σε ένα Πανεπιστήμιο της Αγγλίας και ο Δημήτρης έκανε μαθήματα γυμναστικής στο γυμναστήριο ενός φίλου του. Τα χόμπι αυτά εξελίχθηκαν σε επαγγέλματα. Ο Γιάννης πλέον έχει μία εταιρεία εσωτερικής διακόσμησης, ενώ ο Δημήτρης πλέον προσφέρει υπηρεσίες personal training και διατροφής σε συνδυασμό με εξοπλισμό και γιόγκα. Αν και πλέον οι εταιρείες είναι αρκετά μεγάλες και χρειάζονται συνεργάτες και υπαλλήλους, ξεκίνησαν από έναν άνθρωπο, ο οποίος έκλεινε όλες τις συμφωνίες μόνος του. Χρειάστηκε να χτίσει εμπιστοσύνη από το μηδέν. Μπορείς να δεις ότι οι μικρές επιχειρήσεις ξεκινούν από ανθρώπους με διάφορα background. Ορίστε πώς μπορείς να κάνεις κι εσύ το χόμπι σου ή το όνειρο της ζωής σου επιχείρηση.
* Κάν' το part-time. Το να ξεκινάς μία κανονική, παραδοσιακή επιχείρηση χρειάζεται πολύ θάρρος, λόγω της επένδυσης που χρειάζεται και της έλλειψης εμπειρίας. Ξεκίνα μαλακά και φύλαξε τα περιουσιακά στοιχεία σου. Αν πιστεύεις ότι μπορείς να φτιάχνεις χαλασμένους υπολογιστές, ξεκίνα με των φίλων σου. Αν η συνταγή της γιαγιάς σου είσαι πεπεισμένος ότι θα κατακτήσει τον κόσμο, ξεκίνα τις δοκιμές από ένα τοπικό εστιατόριο.
* Πρόσεχε το κεφάλαιό σου. Αν και πολύς κόσμος το κάνει, ο χειρότερος τρόπος για να μαζέψεις λεφτά για μια εταιρεία είναι να τιγκάρεις καμιά δεκαπενταριά πιστωτικές. Καλύτερα, τσέκαρε τα προγράμματα επιδότησης του ΟΑΕΔ για περισσότερο, και κυρίως, άτοκο κεφάλαιο.
* Κάνε τον εαυτό σου διαθέσιμο. Τον πρώτο καιρό δεν θα έχεις χρήματα για διαφήμιση, οπότε θα βρεις εναλλακτικούς τρόπους διαφήμισης. Πήγαινε σε trade events, επαγγελματικές εκθέσεις, δικτυώσου μέσω φίλων ή κάνε ένα γκρουπ στο facebook.
* Κάνε ιδανικά σχέδια για 1, 5 και 10 χρόνια. Αυτός είναι ο ρόλος σου στην εταιρεία. Αυτά θα είναι διαφορετικά (και πιο ελεύθερα) από το business plan σου, αλλά μπορεί να είναι το ίδιο κρίσιμα για να σου δώσουν μια κατεύθυνση. Για παράδειγμα, ο Δημήτρης δεν θέλει να κάνει ακόμη μαθήματα σε δέκα χρόνια από τώρα, γι' αυτό σκέφτεται να κάνει ένα website με streaming videos γυμναστικής.
http://www.menshealth.gr/
