Χτίζει προφίλ «σουλτάνου» πάνω στο μίσος για το Ισραήλ

Με την περιοδεία του στις χώρες της "Αραβικής Ανοιξης" και τη μετωπική με το Τελ Αβίβ, ο Τούρκος πρωθυπουργός περνάει στην τελική φάση του σχεδίου του για την ανάδειξή του σε κυρίαρχη φυσιογνωμία του μουσουλμανικού κόσμου

Σε μια προσπάθεια να καρπωθεί πολιτικά τις επιτυχίες κινημάτων που ουδεμία σχέση είχαν με το τουρκικό κυβερνών κόμμα, ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φρόντισε να μη χάσει τη "μοναδική ευκαιρία" και περιόδευσε τις προηγούμενες ημέρες στις χώρες της επονομαζόμενης "Αραβικής Ανοιξης": Αίγυπτο, Τυνησία και Λιβύη.

Ο στόχος του προφανής και απολύτως σύμφωνος με το νεο-οθωμανικό δόγμα: να γίνει χαλίφης στη θέση των χαλίφηδων που προσφάτως ανετράπησαν (Μουμπάρακ, Μπεν Αλι, Καντάφι) καλύπτοντας τα κενά εξουσίας που έχουν παρουσιαστεί στην περιοχή κάτω από την ομπρέλα μιας μεγάλης Τουρκίας, ηγέτιδας του μουσουλμανικού-αραβικού κόσμου.

Αφού πρώτα είδε την ευρωπαϊκή προοπτική της Αγκυρας να βαλτώνει (γεγονός για το οποίο βέβαια ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό και η ίδια η Αγκυρα), ο Ερντογάν αποφάσισε να πραγματοποιήσει στροφή "προς Ανατολάς".

Αρχισε (ήδη από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του 2009 στο Νταβός και την "παράσταση" που είχε δώσει εκεί καβγαδίζοντας με τον Ισραηλινό πρόεδρο Σιμόν Πέρες) να παρουσιάζεται ως μέγας υπερασπιστής των Παλαιστινίων και ακόμη μεγαλύτερος εχθρός των Ισραηλινών.

Οπως είναι αναμενόμενο, το κήρυγμά του βρίσκει ευήκοα ώτα μεταξύ πληθυσμών οι οποίοι έχουν πολλούς λόγους να βλέπουν καχύποπτα (εάν όχι εχθρικά) το Τελ Αβίβ. Ως εκ τούτου, δεν θα έπρεπε να ξενίζει το γεγονός πως στις χώρες που επισκέφθηκε χιλιάδες κόσμου του επεφύλαξαν υποδοχή ήρωα ή ακόμη χειρότερα... σουλτάνου.

Ετριξε τα δόντια
Από την πλευρά του ο ίδιος, σωστός "νεο-λαϊκιστής" (όπως τον χαρακτήρισε η "Hurriyet"), έδωσε στα πλήθη ακριβώς αυτό που θα ήθελαν από έναν ηγέτη του αραβικού κόσμου.

Ετριξε για πολλοστή φορά το τελευταίο διάστημα τα δόντια στο "κακομαθημένο" Ισραήλ (τονίζοντας χαρακτηριστικά πως αυτό πλέον "δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει στην Ανατολική Μεσόγειο" γιατί ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπο ακόμη και με "τουρκικά πολεμικά πλοία").

Παράλληλα, δεν παρέλειψε να παρουσιάσει το τουρκικό κοσμικό κράτος ως πρότυπο για τις χώρες της "Αραβικής Ανοιξης" (καθώς αυτό συνδυάζει τη μουσουλμανική θρησκεία με τη δημοκρατία και την οικονομική ανάπτυξη). "Το Ισλάμ και η δημοκρατία μπορούν να συνυπάρξουν", δήλωσε από την Τύνιδα ο Ερντογάν, ο οποίος ενδεικτικά, σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη δημοσκόπηση του "Pew Research Center", έχει εξασφαλισμένη την εμπιστοσύνη του 78% των Αιγυπτίων, του 72% των Ιορδανών και του 64% των Λιβανέζων.

"Σε αυτήν τη φάση, τα αραβικά κράτη είναι αδύναμα, γεγονός που επιτρέπει στην Τουρκία να διεκδικήσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή", σχολιάζει στο "Reuters" Σαουδάραβας αναλυτής.

Οσο για τον εν λόγω τουρκικό επεκτατισμό, εξελίσσεται ενδεδυμένος τον μανδύα της "καλής γειτονίας" και των "μηδενικών προβλημάτων" με τους γείτονες.

Ασαφής και ασταθής εξωτερική πολιτική

Eπί της ουσίας, παρά τις όποιες εκδηλώσεις λατρείας στο πρόσωπο του Ερντογάν, η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας αποτελεί ένα "χάος αστάθειας και ασάφειας", ενώ τα "μηδενικά προβλήματα" μόνο τέτοια δεν είναι. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την εφημερίδα "Hurriyet", η Τουρκία σήμερα περιβάλλεται από σχέσεις μάλλον κακής γειτονίας. Πιο συγκεκριμένα, πέρα από το Ισραήλ με το οποίο βρίσκεται στα μαχαίρια, η προσπάθεια επαναπρο­σέγγισης με την Αρμενία έχει καταρρεύσει, ο διάλογος με τη Συρία έχει διακοπεί (μάλιστα, ο Ερντογάν πλέον επιτίθεται στο καθεστώς Ασαντ) και η άλλοτε θερμή ατμόσφαιρα του προηγούμενου χρόνου μεταξύ Τεχεράνης και Αγκυρας έχει "παγώσει" εξαιτίας διαφωνιών σχετικά με τη Συρία, καθώς και με την απόφαση της Τουρκίας να συμμετάσχει στη ΝΑΤΟϊκή αντιπυραυλική ασπίδα. Επιπλέον, το συνεχές και λυσσαλέο στρατιωτικό σφυροκόπημα εναντίον του PKK στο Βόρειο Ιράκ υπονομεύει την Τουρκία στα μάτια τόσο της Βαγδάτης όσο και της Αρμπίλ.

ΣΤΟ ΚΑΪΡΟ
Αιχμές για την κοσμικότητα του τουρκικού πολιτεύματος

Ακόμη κι αν βγάλει κανείς από το κάδρο όλες τις "λυκοφιλίες" της Αγκυρας, η τουρκική εξωτερική πολιτική εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μια σειρά από "εγγενείς ιδιαιτερότητες" στην προσπάθειά της να κυριαρχήσει στον αραβικό κόσμο. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι ισλαμιστές που βλέπουν με καχυποψία την κοσμικότητα του τουρκικού πολιτεύματος.

Χαρακτηριστικός υπήρξε ο τρόπος με τον οποίο αντέδρασαν στην πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στο Κάιρο οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, η ισχυρότερη ισλαμική οργάνωση της Αιγύπτου. "Καλωσορίζουμε την Τουρκία και τον Ερντογάν ως εξέχοντα ηγέτη αλλά δεν πιστεύουμε πως αυτός ή η χώρα του θα πρέπει να καθοδηγούν μόνοι τους την περιοχή ή να σχεδιάζουν το μέλλον της...

Αντιδράσεις
Οι αραβικές χώρες δεν χρειάζονται σχέδια απ' έξω", δήλωσε χαρακτηριστικά ένα από τα ηγετικά στελέχη του κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης των Αδελφών Μουσουλμάνων, ενώ την ίδια ώρα, η μεταβατική στρατιωτική κυβέρνηση της Αιγύπτου από τη μεριά της προσπαθούσε να κρατήσει τις ισορροπίες με το Τελ Αβίβ και επέλεγε να μην επικροτήσει ανοιχτά τις αντι-ισραηλινές κορώνες του Τούρκου πρωθυπουργού.

Δεδομένων όλων των παραπάνω "μη - μηδενικών προβλημάτων", ο Ερντογάν αυτήν τη στιγμή συνεχίζει να παίζει το μόνο "σίγουρο" χαρτί που έχει επί του παρόντος στα χέρια του, κι αυτό δεν είναι άλλο από τις συνεχιζόμενες επιθέσεις ενάντια στο Ισραήλ.

Μάλιστα, εν όψει της "μάχης" που αναμένεται να δοθεί στον ΟΗΕ την επόμενη εβδομάδα γύρω από το αίτημα για αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, οι εν λόγω επιθέσεις αναμένεται να οδηγηθούν στα άκρα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
gskafidas@pegasus.gr

http://www.ethnos.gr/