Στην όλο και συχνότερη ερώτηση των singles «πώς μπορώ να σταματήσω το μπαράζ αποτυχιών και να επιλέξω έναν πιο σωστό σύντροφο;» οι ειδικοί επί του θέματος –σύμβουλοι σχέσεων, δόκτορες, τηλε-ψυχολόγες, μαμάδες και φίλες– τολμούν να μας δώσουν μερικές απαντήσεις. Ευχόμαστε να μην είναι μακρύς ο δρόμος. Από την Αθνή Μπλάντου.
Θα μπορούσε να είναι το λήμμα με τις περισσότερες επισκέψεις στο eHow.com μετά τις συνταγές για κέικ σοκολάτας. Θα μπορούσε να είναι το θέμα ετήσιου συνεδρίου με επίτιμη πρόεδρο την κυρία Κάντας Μπούσνελ, τη συγγραφέα που έδωσε φωνή και ψηλοτάκουνα στους χαρακτήρες του Sex and the City και του Lipstick Jungle. Θα μπορούσε να είναι το απόλυτα φιλοσοφικό ερώτημα, ο απώτερος αυτοσκοπός –μετά την παγκόσμια ειρήνη και το συνδυασμό καριέρας και οικογένειας– κάθε μοντέλας που σέβεται τα μυτερά της γόνατα και τη φιλανθρωπική της δράση. Ωστόσο, δεν του έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία και τα αποτελέσματα φαίνονται στα «It’s complicated» relationship status του Facebook
και τα ακόμα πιο μπερδεμένα κουβάρια από μαλλιά και μίνι στα πλατό της
Όπρα. Κυρίως, όμως, φαίνεται στο γεγονός ότι η μόνη έξτρα οδοντόβουρτσα
που μπορεί να βρεθεί στο σπίτι μας είναι μάλλον μια σπαστή τσέπης για τα επαγγελματικά ταξίδια μας. Γι’ αυτό μαζέψαμε μερικούς ειδικούς να μας λύσουν μια και καλή την απορία: Μα, πώς μπορείς τελικά να διαλέξεις τον κατάλληλο σύντροφο;
Ο ψυχολόγος μίλησε
Το δημοσίευμα του Psychology Today είναι κατηγορηματικό: στη λίστα με
τις απαιτήσεις που έχουμε συνήθως από ένα καινούργιο φλερτ παραλείπουμε
ένα πολύ βασικό ανθρώπινο προτέρημα, τον αυτοέλεγχο. Συμπληρωματικά,
και την ευσυνειδησία. Και μάλλον έχει δίκιο, αφού καμιά μας δεν λέει «θέλω να είναι όμορφος, έξυπνος, με χιούμορ και αυτοπειθαρχία». Παρά τη
γενική αδιαφορία του κοινού προς αυτή την πολύτιμη αρετή, ο ειδικός
συντάκτης του άρθρου επικαλείται τουλάχιστον άλλες 3 έρευνες που
αποδεικνύουν το ίδιο, ότι δηλαδή όσο κι αν σ’ αγαπάει και τον αγαπάς, αν δεν υπάρχει αυτοέλεγχος, η σχέση συνήθως φτάνει σε αδιέξοδο.
Αλλά ο ειδικός δεν σταματά εκεί. Μας δίνει και τέσσερις αλάνθαστους
τρόπους για τον εντοπισμό του κρίσιμου αυτού στοιχείου από τα πρώτα
κιόλας ραντεβού.
-
Πρώτον: το γνωστό attention span – ελληνιστί, πόσο μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος σε ένα θέμα, π.χ. τι συνέβη στο γραφείο σου σήμερα, πριν επεκταθεί σε καινούργια πεδία, όπως τι συνέβη στο Champions League του ’96. Αν ο υποψήφιος σύντροφος μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος σε ένα θέμα πολλή ώρα, δίνει σημασία στις λεπτομέρειες, είναι οργανωτικός και αυτό που οι σοφές μαμάδες θα χαρακτήριζαν «προσγειωμένος», τότε βρίσκεσαι σε καλό δρόμο.
-
Δεύτερον: η εγκράτειά του. Πόσο αντέχει να περιμένει μέχρι να απολαύσει κάτι; Μπορεί να συγκρατήσει τον ενθουσιασμό του μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή; Αν γίνεται έξαλλος επειδή το κυρίως πιάτο στο εστιατόριο έχει αργήσει 10 λεπτά ή αν το χρέος των πιστωτικών του καρτών είναι μεγαλύτερο και από αυτό της Ελλάδας, είναι μάλλον dealbreaker όπως θα έλεγε και η Λιζ Λέμον του 30 Rock.
-
Τρίτη ένδειξη αυτοελέγχου: ο προγραμματισμός. Οι ώριμοι και συνειδητοποιημένοι ενήλικες έχουν την ικανότητα να οργανώσουν κάποιο σχέδιο και μετά να το εφαρμόσουν. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι πρέπει να προβλέψει μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια (θα ήταν μάλλον ένδειξη εμμονικής και ψυχαναγκαστικής προσωπικότητας), αλλά τουλάχιστον να έχει μια γενική ιδέα πού βρίσκεται και προς τα πού βαδίζει. Από την άλλη, οι αυθόρμητοι μποέμ τύποι μπορεί να είναι συναρπαστικοί ή να γράφουν πιο έξυπνα tweets, αλλά η γοητεία τους δεν κρατά πολύ, ενώ είναι ικανοί να σε φτάσουν κοντά στο έγκλημα αν χρειαστεί να προγραμματίσεις κάτι μακροπρόθεσμο. Αν λοιπόν τον ακούσεις να λέει γελώντας ότι ζει την κάθε μέρα «όπως τα φέρνει η τύχη», τότε ξέρεις πως η δική σου τύχη είναι σε λάθος χέρια.
-
Τέταρτο και πιο σημαντικό: η επιτυχία. Για την ακρίβεια, η ικανότητα επίτευξης στόχων. Δηλαδή δεν χρειάζεται ο υποψήφιος πατέρας των παιδιών σου να είναι απόφοιτος του Γέιλ και εφευρέτης του πιο δημοφιλούς app για να δείξει ότι έχει αυτοέλεγχο. Χρειάζεται απλώς να διαθέτει την ικανότητα να ολοκληρώνει τα σχέδιά του και να ταυτίζει τα μεγάλα του λόγια με πράξεις. Αν τώρα έχεις ερωτευτεί έναν «καταραμένο» καλλιτέχνη που μόνο σχεδιάζει και ποτέ δεν εφαρμόζει, είναι πολύ πιθανό και η σχέση σας να βρεθεί μέσα στη λίστα με τα μισοτελειωμένα πρότζεκτ που θα μείνουν στο ράφι.
Εν κατακλείδι, ο δρ Τζέρεμι Νίκολσον που τα είπε όλα αυτά μας δίνει και μια πατρική συμβουλή: Στην επιλογή του σωστού συντρόφου δεν αρκούν η έλξη και ο έρωτας. Πρέπει να υπάρχουν ωριμότητα και αυτοκυριαρχία και από τις δύο πλευρές ώστε να λειτουργήσει η εξίσωση.
Και η τηλε-περσόνα τοποθετήθηκε
Η Όπρα πάλι δηλώνει, χτυπώντας το μανικιουρισμένο χέρι της στο τραπέζι, πως το πρώτο βήμα για ένα καλύτερο αύριο είναι να διαγράψουμε όσα μας έχουν μάθει οι γονείς μας για τις σχέσεις. Όπως, για παράδειγμα, το κλισέ «μην είσαι μυγιάγγιχτη» ή, όπως λέγανε οι
γιαγιάδες μας, «ο ένας σου μυρίζει κι ο άλλος σου βρομάει». «Καλά
κάνουμε και είμαστε εκλεκτικές» τονίζει η Όπρα και φέρνει ως απόδειξη τα
αποτελέσματα δύο ερευνητών του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν που διαπίστωσαν πως όσοι δείχνουν ενδιαφέρον προς κάθε single που διασχίζει το οπτικό τους πεδίο είναι πολύ πιθανό να αγνοηθούν από τους άλλους. Πες πως βρίσκεσαι σε ένα πάρτι. Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να επιλέξεις ένα στόχο και να προσηλωθείς εκεί μέχρι το τέλος, αφού έτσι αυξάνεις περισσότερο τις πιθανότητες να φύγεις με το σωστό άντρα στο τέλος της βραδιάς παρά με έναν τυχαίο που απλώς προέκυψε.
Η Όπρα, επίσης, μας παροτρύνει να ψάξουμε τον ιδανικό σύντροφο και έξω από τα συνηθισμένα μέρη όπου κινούμαστε, αγνοώντας τα κοινωνικά ταμπού ή τις αντιλήψεις περί σχέσεων που μας έχουν επιβληθεί. Ένας μικρότερος άντρας, για παράδειγμα, μπορεί να είναι πολύ πιο προστατευτικός κι αξιόπιστος από ένα μεγαλύτερο που δείχνει να είναι player. Η συναισθηματική ωριμότητα δεν έχει να κάνει με την ηλικία, αλλά ούτε και με το κοινωνικό στάτους. Ένας αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας μπορεί να είναι πιο καλλιεργημένος από το μέσο γιατρό ή δικηγόρο που αποτελεί το όνειρο κάθε Ελληνίδας μάνας. Αφήνοντας τον εαυτό μας ελεύθερο και επιδιώκοντας την προσωπική μας ευτυχία, έτσι όπως οι ίδιοι την ορίζουμε και όχι όπως την αντιλαμβάνονται οι γύρω μας, αυξάνουμε σημαντικά τις πιθανότητες να βρούμε τον ιδανικό σύντροφο. Γιατί ο όρος «ιδανικός» περιλαμβάνει οποιονδήποτε με τον οποίο μπορεί να χτίσουμε μια υγιή σχέση με μέλλον. Μπορεί να είναι του ίδιου φύλου ή διαφορετικού χρώματος. Μπορεί να είναι του ίδιου μορφωτικού επιπέδου ή διαφορετικού κοινωνικού background. Μπορεί να είναι ο καλύτερός μας φίλος ή ο χειρότερός μας εχθρός. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ανοίξουμε τον εαυτό μας στο ενδεχόμενο της δέσμευσης. Γιατί σύμφωνα με την πιθανώς επόμενη πρόεδρο των ΗΠΑ, μπορεί το πρόβλημα να μην είναι ότι δεν ψάχνουμε στα σωστά σημεία, αλλά ότι είμαστε εθισμένοι στο ψάξιμο χωρίς να μας νοιάζει αν θα βρούμε κάτι στο τέλος.
Και οι σύμβουλοι σχέσεων συμπλήρωσαν
Οι Γκότμαν, το power couple των συμβούλων σχέσεων Τζον και Τζούλι Γκότμαν του Gottman Institute, έμαθαν όχι μόνο από τις έρευνές τους, αλλά και από τα λάθη στην προσωπική τους σχέση πώς μπορείς να διακρίνεις τον κατάλληλο άνθρωπο για να γεράσεις μαζί του. Πρώτα απ’ όλα, το άτομο πρέπει να έχει αυτοεκτίμηση και να νιώθει ασφαλής με τον εαυτό του, ώστε να μη συμπεριφέρεται εγωιστικά στη σχέση, όπως π.χ. να ζητήσει βοήθεια από το
σύντροφό του χωρίς δεύτερες σκέψεις. Και όχι μόνο στις μεγάλες κρίσεις,
που στρεφόμαστε στον άλλο από ανάγκη, αλλά και στα μικρά, καθημερινά
προβλήματα. Ας πούμε, αν περνάς μια κρίσιμη περίοδο στη δουλειά σου και λείπεις πολλές ώρες από το σπίτι, η σωστή συμπεριφορά από την πλευρά του συντρόφου σου είναι να δείξει κατανόηση και να μην σου γκρινιάξει ότι τον παραμελείς, αλλά παράλληλα να σου εξηγήσει με ήρεμο τρόπο πώς νιώθει κι εκείνος από την πλευρά του – π.χ. αισθάνεται μοναξιά και σε χρειάζεται. Θέλει μεγάλο θάρρος για να αφήσεις στην άκρη τους εγωισμούς και να παραδεχτείς στον άλλο την αδυναμία σου, αλλά όποιος μπορεί να το κάνει είναι διαθέσιμος στο ενδεχόμενο να δουλέψει τη σχέση, να προσαρμοστεί στη συγκατοίκηση, να πραγματοποιήσει μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά του και να κάνει φιλότιμες προσπάθειες για ένα καλύτερο κοινό μέλλον.
Από την άλλη, οι Γκότμαν εφιστούν την προσοχή μας και στο άλλο μέρος της σχέσης, δηλαδή σε εσένα. Προφανώς, δεν αρκεί να βρεις τον ιδανικό σύντροφο, αν δεν είσαι κι εσύ έτοιμη να κατευθυνθείς προς μια ιδανική σχέση. Και το μυστικό τους για πολλές επετείους; Η ήπια μορφή επικοινωνίας. Αντί να ορμήσεις στο σαλόνι ουρλιάζοντας «Έχω πήξει να μαγειρεύω, δεν ξεκουνιέσαι να βοηθήσεις κι εσύ;», καλύτερα να ξεκινήσεις την κουβέντα ως εξής: «Έχω σιχαθεί πια τα πέντε πιάτα που ξέρω να φτιάχνω. Θες να φάμε έξω απόψε ή ν’ αναλάβεις εσύ;» Αντίστοιχα, κάθε παράπονο δεν χρειάζεται να διατυπώνεται ως μόνιμη κατηγορία, π.χ. «πάντα κάνεις αυτό», συνοδευόμενο από μορφασμούς αγανάκτησης, αλλά να λες απλώς αυτό που θες εκείνη τη στιγμή χωρίς να ντύνεις την επιθυμία σου με έξτρα δράμα αυτοθυσίας.
Η «συμμορία» έχει την τελευταία λέξη
Η φίλη που διαβάζει ανελλιπώς τις τελευταίες σελίδες των New York Times με τους κοσμικούς γάμους, προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσει τη φόρμουλα που ακολούθησαν οι χαμογελαστές νύφες για να βρουν την αιώνια αγάπη. Η άλλη φίλη που ανακάλυψε το σουφισμό και τους 40 Κανόνες της Αγάπης της Ελίφ Σαφάκ. Η κολλητή που δεν πηγαίνει πουθενά χωρίς τον αστρολογικό χάρτη και ο κολλητός που πιστεύει ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει ένας ψηλός μελαχρινός που μοιάζει με
τον Σποκ, ο οποίος τον περιμένει κοιτώντας τ’ άστρα. Η μητέρα που
πιστεύει ότι κάνεις πολλές εκπτώσεις και η γιαγιά που επιμένει ότι είσαι
πολύ αδύνατη. Όλοι έχουν κάτι να συμπληρώσουν για το πώς θα βρεις έναν καλύτερο σύντροφο ή, τουλάχιστον, έναν καλύτερο απ’ όσους έχεις αγαπήσει μέχρι τώρα. Μπορείς να τους ακούσεις ή να τους αγνοήσεις. Αυτό όμως που πρέπει να κρατήσεις απ’ τη συγκεκριμένη υπερφόρτωση πληροφοριών είναι η πιο δύσκολη αλήθεια: από την αρχή, από τα πρώτα ραντεβού ξέρεις τι θα πάει στραβά στη σχέση. Ακόμα και αν δεν το παραδεχτείς φωναχτά, αν δεν το συζητήσεις ανοιχτά ή πιστέψεις ότι μπορείς να το αλλάξεις, ξέρεις ποιο θα είναι το πρόβλημα που θα σε στείλει ξανά πίσω στον καναπέ της φίλης σου να αναλύετε τι πήγε πάλι στραβά. Αν είσαι λοιπόν ειλικρινής με τον εαυτό σου, ξέρεις σε ποιον πρέπει να δώσεις ευκαιρία. Σου ευχόμαστε πραγματικά να το κάνεις. Γιατί, μην το αρνηθείς, συνήθως έχουμε την τάση να καίμε αυτούς που την αξίζουν.