Νίκη Ψάλτη |
Οι 3 δράσεις του ιαματικού νερού
Αν και οι περισσότερες αναφορές για τη θεραπευτική δράση του ιαματικού νερού προέρχονταν από εμπειρικές παρατηρήσεις, σταδιακά γίνονται -και στη χώρα μας- έρευνες για τα ιαματικά νερά, οι ευεργετικές ιδιότητες των οποίων αποδίδονται:
➔ Στη θερμότητά τους, που συμβάλλει στη διάταση των αγγείων, τη χαλάρωση των μυών και την ανακούφιση από τον πόνο.
➔ Στα διαλυμένα στερεά συστατικά (π.χ. νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο, ράδιο, σίδηρο) και αέρια στοιχεία (οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο, άζωτο) που περιέχουν και τα οποία εισέρχονται στον οργανισμό.
➔ Στο φαινόμενο της άνωσης, που καθιστά τις κινήσεις ευκολότερες και προκαλεί χαλάρωση των μυών.
Τα οφέλη του ιαματικού νερού
Στις ρευματοπαθειες
Η πλειονότητα των λουομένων επισκέπτεται τις ιαματικές πηγές -κυρίως με ραδιούχα θερμά νερά- για την ανακούφιση από τις ρευματοπάθειες (ρευματοειδή αρθρίτιδα, αρθρίτιδα ώμου, γόνατος κλπ.). Μάλιστα, σε μελέτη του Υδροθεραπευτηρίου Λουτρακίου διαπιστώθηκε ότι, μετά τις 21 ημέρες θεραπείας, οι λουόμενοι με ρευματοπάθειες ανέφεραν μείωση του πόνου και αύξηση της κινητικότητας του πάσχοντος μέλους.
Στις Δερματοπαθειες
Το έκζεμα και η ψωρίαση είναι οι κυριότερες δερματοπάθειες για τις οποίες γίνεται λουτροθεραπεία (κυρίως με νατριούχα, μέτριας περιεκτικότητας σε ράδιο νερά). Σύμφωνα μάλιστα με ανακοίνωση των ιταλικών Πανεπιστημίων της Νάπολης και της Πάρμας, μετά από 4ετή παρακολούθηση 50 λουομένων με ψωρίαση, παρατηρήθηκε μείωση της ερυθρότητας καθώς και των ψωριασικών πλακών του δέρματός τους.
Στο μυοσκελετικό σύστημα
Οι λουόμενοι με οσφυαλγία και ισχιαλγία αναφέρουν υποχώρηση του πόνου και βελτίωση της κινητικότητάς τους, ενώ οι πάσχοντες από αυχενικό σύνδρομο αναφέρουν επιπλέον και μείωση της κεφαλαλγίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υδροθεραπευτηρίου Λουτρακίου. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στην Ιταλία τα μεγάλα κέντρα αθλητικής αποκατάστασης βρίσκονται σε χώρους ιαματικών πηγών.
Στο άσθμα
Σύμφωνα με μελέτη του ιταλικού Πανεπιστημίου της Πάρμας σε 1.514 λουομένους, διαπιστώθηκε ότι τη χρονιά μετά την εισπνοθεραπεία ιαματικού νερού (κυρίως θειούχου νερού χωρίς ραδόνιο) μειώθηκε από 95% σε 39% το ποσοστό όσων είχαν ανάγκη λήψης εισπνεόμενων φαρμάκων. Στη χώρα μας δεν είναι ανεπτυγμένη η εισπνοθεραπεία, εν αντιθέσει με την Ευρώπη και ιδιαίτερα την Ιταλία, όπου συνταγογραφείται από τους γιατρούς σε ενηλίκους και παιδιά.
Στις πέτρες στα νεφρά
Ήδη από το 1957 είχε ανακοινωθεί σε ελληνικό ιατρικό συμπόσιο ότι η ποσιθεραπεία με το νερό του Λουτρακίου διαλύει τις πέτρες στα νεφρά, διευκολύνοντας την αποβολή τους από τον οργανισμό. Παρόμοια δράση έχει παρατηρηθεί και για τις πέτρες στη χολή (πάντως, η ποσιθεραπεία απαγορεύεται όταν υπάρχει έλκος του στομάχου ή του βολβού του δωδεκαδακτύλου).
Στην υπερταση
Σύμφωνα με μελέτες των Πανεπιστημίων της Νάπολης και του Μιλάνου, η λουτροθεραπεία επιφέρει μείωση της πίεσης, λόγω της αγγειοδιαστολής που προκαλεί. Επίσης, σε μελέτη του Υδροθεραπευτηρίου Λουτρακίου σε 45 λουομένους με υπέρταση, ηλικίας από 40 έως 90 χρόνων, διαπιστώθηκε ότι η πίεσή τους είτε δεν μεταβλήθηκε είτε μειώθηκε.
Στη Χοληστερινη
Στις θερμαλιστικές θεραπείες ανήκει και η πηλοθεραπεία (ανάμειξη φυσικού αργίλου με ιαματικό νερό). Σύμφωνα μάλιστα με τις πρώτες ανακοινώσεις του τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, φαίνεται ότι η πηλοθεραπεία δεν ανακουφίζει μόνο το μυοσκελετικό σύστημα και τις δερματοπάθειες, αλλά μειώνει και τη χοληστερίνη! Ωστόσο, ο τρόπος δράσης του πηλού ακόμη διερευνάται. Πάντως, στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε και ιταλική μελέτη του Πανεπιστημίου της Πάρμας σε 90 ασθενείς, 37-86 ετών, με μυοσκελετικά προβλήματα (διαπιστώθηκε, δηλαδή, μείωση του πόνου, ελάττωση της πίεσης και της χοληστερίνης). Στη χώρα μας πηλοθεραπεία γίνεται σε περιοχές όπου υπάρχει φυσικός πηλός (Κρηνίδες Καβάλας, Πικρολίμνη Θεσ σαλονίκης), αλλά και σε σύγχρονα υδροθεραπευτήρια (π.χ. Λουτράκι Κορινθίας).
Στις Γυναικειες φλεγμονες
Τα ιαματικά νερά θεωρούνται ευεργετικά για τις γυναικείες φλεγμονές, αν και η δράση τους αυτή δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. Σε μελέτη, πάντως, των Πανεπιστημίων της Πάδοβας και της Πάρμας σε 50 γυναίκες -εκ των οποίων οι μισές έκαναν λουτροθεραπεία και οι άλλες μισές έπαιρναν αγωγή για φλεγμονές, όπως η σαλπιγγίτιδα, η τραχηλίτιδα και η κολπίτιδα-, διαπιστώθηκε ότι τα λουτρά ήταν εξίσου θεραπευτικά με τα φάρμακα.
Το προφίλ των λουομενων σε αριθμούς
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες σε ελληνικές λουτροπόλεις (Λουτράκι Κορινθίας, Νέα Απολλωνία και Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, Λουτράκι Αριδαίας κλπ.):
➔Το 60% των λουομένων είναι γυναίκες.
➔Το 75% των επισκεπτών έρχονται επειδή παρατήρησαν βελτίωση της υγείας τους από τα λουτρά των προηγούμενων χρόνων.
➔Το 15% επισκέπτονται τα λουτρά για προληπτικούς λόγους και το 10% για λόγους αναψυχής.
➔Το 45% έρχονται μετά από σύσταση του γιατρού τους, ενώ το 55% με δική τους πρωτοβουλία.
➔24% κάνουν λουτρά λόγω οσφυαλγίας, 16% λόγω οστεοαρθρίτιδας, 11% για το αυχενικό σύνδρομο, 13% για τις ρευματικές αρθροπάθειες, 7% για προβλήματα της σπονδυλικής στήλης και 4-6% για δερματοπάθειες.
Πότε δεν επιτρέπονται τα λουτρά
➔Όταν οποιοδήποτε από τα προβλήματα για το οποίο κάνετε λουτροθεραπεία (π.χ. οσφυαλγία, αυχενικό σύνδρομο) βρίσκεται σε οξεία φάση. Πρέπει πρώτα να υποχωρήσει ο πόνος.
➔Για 3 μήνες μετά από ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου.
➔Σε περίπτωση φλεβικής ανεπάρκειας των κάτω άκρων, απαγορεύονται τα λουτρά σε πολύ ζεστά νερά.
➔Στην εγκυμοσύνη, κυρίως όταν πρόκειται για πολύ θερμές πηγές (άνω των 32 βαθμών Κελσίου) ή πλούσιες σε ραδόνιο.
➔Στα παιδιά κάτω των 7 ετών.
Σε ποια ιαματική πηγή να πάω;
Λουτροθεραπεία
Για τις ρευματοπάθειες, τις δερματοπάθειες και τα μυοσκελετικά προβλήματα γίνονται στις περισσότερες ιαματικές πηγές της χώρας μας. ενδεικτικά αναφέρουμε την Αιδηψό Ευβοίας, την Τραϊανούπολη Έβρου, το Λουτράκι Κορινθίας και την Υπάτη Φθιώτιδας.
Εισπνοθεραπεία
Γίνεται στο Σμόκοβο Καρδίτσας και στον Αμάραντο Κόνιτσας.
Ποσιθεραπεία
Οι κυριότερες πηγές βρίσκονται στο Λουτράκι Κορινθίας, στο Ξινό Νερό Φλώρινας, στη Σουρωτή
Θεσσαλονίκης, στην Τραϊνούπολη Έβρου, στο Πλατύστομο Φθιώτιδας και στο Μεταλλικό Κιλκίς.Εάν μετά τα λουτρά των πρώτων ημερών νιώσετε εξάντληση, συνιστάται ένα διάλειμμα 1-2 ημερών
5 ερωτήσεις για τον ειδικό
Απαντά ο γενικός γιατρός κ. Ηλίας Κοφινάς.
Τα ιαματικά λουτρά γίνονται το ξημέρωμα;
Αυτή είναι μια πρακτική παλαιών ετών που αφορά κυρίως τους ηλικιωμένους, οι οποίοι προτιμούν τις πρωινές ώρες. Σήμερα, όμως, είναι αποδεκτό επιστημονικά ότι τα λουτρά μπορούν να γίνουν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας.
Πόσες ώρες μετά τη λουτροθεραπεία μπορώ να βουτήξω στη θάλασσα;
Μπορείτε να κολυμπήσετε 4-6 ώρες μετά, προκειμένου να έχει ο οργανισμός τον χρόνο να απορροφήσει τα ιχνοστοιχεία του ιαματικού νερού.
Τι ισχύει για τους ασθενείς με καρδιολογικά ή αναπνευστικά προβλήματα;
Συνήθως, συστήνεται να βυθίζονται στο ιαματικό νερό μέχρι το ύψος του στήθους. Επίσης, τα ιαματικά λουτρά μπορεί να τους προκαλέσουν κόπωση, γι’ αυτό πρέπει να τηρούν πιστά τις οδηγίες του γιατρού τους.
Θα ωφεληθώ αν κάνω λουτροθεραπεία μόνο για μία εβδομάδα - όσο διαρκούν οι διακοπές μου;
Ναι, θα ωφεληθείτε, δεδομένου ότι ο ελάχιστος χρόνος λουτροθεραπείας για θεραπευτικούς λόγους είναι οι 7 ημέρες και ο μέγιστος οι 21. Αν, όμως, ο στόχος σας είναι η αναψυχή, τότε μπορείτε να κάνετε υδροθεραπεία και για μικρότερο χρονικό διάστημα, π.χ. για 3 ημέρες.
Αληθεύει ότι οι ιαματικές πηγές έχουν επικίνδυνα ραδιενεργά στοιχεία;
Το ραδόνιο των ιαματικών πηγών, αν και είναι ραδιενεργό, απαντάται σε ελάχιστες συγκεντρώσεις και απορροφάται σε μικρό βαθμό από τον οργανισμό, ώστε να δρα θεραπευτικά.
INFO
➔ Τα περισσότερα ταμεία καλύπτουν έναν αριθμό επισκέψεων σε ιαματικά λουτρά για παθήσεις όπως οι ρευματισμοί, οι ισχιαλγίες, οι οσφυαλγίες, οι δερματοπάθειες κλπ.
➔ Iντερνετ Αναλυτικές πληροφορίες για όλες τις πηγές της χώρας μας θα βρείτε στο site του συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών: www.thermalsprings.gr
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον Σύνδεσμο Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, τον δρ. Ζήση Αγγελίδη, υδρογεωλόγο, και τον κ. Ηλία Κοφινά, γιατρό Γενικής Ιατρικής, δημοτικό σύμβουλο του Δήμου Λουτρακίου-Περαχώρας και εκπρόσωπό του στον Σύνδεσμο Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας.
http://www.vita.gr/
