Από τη Βίκυ Νικολαϊδου
Παραλίγο να πέσω από το σκαμπό και να πνιγώ με το τζιν τόνικ όταν η Κατερίνα, μια όμορφη φίλη από τα παλιά, μου ομολόγησε -σαν να ήταν το πιο φυσικό πράγμα του κόσμου- πόσο καιρό είχε να κάνει σεξ. «Τι τρία; Σαββατοκύριακα;» «Όχι, χρόνια» «Και ζεις ακόμα;» σκέφτηκα, χωρίς να το πω, αλλά μάλλον το μάντεψε γιατί άρχισε να εξηγεί. Τι να εξηγεί; Τα ανεξήγητα; Το έψαξα το θέμα της και ανακάλυψα ένα νέο σημείο των καιρών: τη σεξουαλική ανορεξία, το δίδυμο αδερφάκι της νευρικής ανορεξίας που «χτυπάει» το σεξ. Σύμφωνα με τον Patrick Carnes, τον Αμερικανό ψυχοθεραπευτή και συγγραφέα του βιβλίου Sexual Anorexia: Overcoming Sexual Self-Hatred, η σεξουαλική ανορεξία «είναι μια εμμονή κατά την οποία όλη η φυσική, πνευματική και συναισθηματική ενέργεια του ατόμου στρέφεται στην αποφυγή του σεξ». Μπορεί να συμβεί στον οποιονδήποτε, άντρα ή γυναίκα, με πρώτους στη λίστα των πιθανών νοσούντων εκείνους που στο παρελθόν είχαν κάποια τραυματική εμπειρία σχετική με το σεξ. Όμως, ο ορισμός της «τραυματικής εμπειρίας» είναι πάντα σχετικός: δεν χρειάζεται να σε έχουν κακοποιήσει, ακόμα και μια απρόσμενη απόρριψη μετά από μια φαινομενικά καλή σεξουαλική επαφή είναι αρκετή για να σε κλειδώσει οικειοθελώς πίσω από μια νοητή ζώνη παρθενιάς.
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΑ
Δεν είναι μόνο ότι αρνείσαι την ερωτική πράξη: αν πάσχεις από σεξουαλική ανορεξία, ολόκληρη η ζωή σου περιστρέφεται γύρω από «μη» και «αποκλείεται» σε οτιδήποτε μπορεί να εμπεριέχει έστω και μια υποψία σεξουαλικότητας ή ερωτισμού. Αποφεύγεις συστηματικά τις νέες γνωριμίες και την οικειότητα, ακόμα και με γνωστά σου πρόσωπα, με το ενδεχόμενο ότι οι άλλοι μπορεί να δείξουν ερωτικό ενδιαφέρον. Προτιμάς τη μοναξιά του σπιτιού σου από τις συνευρέσεις σε δημόσιους χώρους, γιατί όλο και κάποιος μπορεί να σε αγγίξει τυχαία και για σένα το κάθε άγγιγμα αποκτά σεξουαλική χροιά. Όλα γύρω σου μοιάζουν να κρύβουν ερωτικά υπονοούμενα, ενώ εσύ θέλεις να ελαχιστοποιήσεις την επαφή σου με την κοινωνία του σεξ. Για να μειώσεις τις πιθανότητες να είσαι επιθυμητή, παραμελείς την εμφάνισή σου ή φροντίζεις να μην τονίζεις ποτέ τη θηλυκότητά σου. Κι επειδή το σεξ είναι μια καθαρά σωματική ανάγκη, αρχίζεις να αντιπαθείς το σώμα σου για καθετί που σου ζητάει - από την απλή επίσκεψη στην τουαλέτα μέχρι την πρόσληψη τροφής. Έτσι, η σεξουαλική ανορεξία συνδυάζεται συχνά και με τη νευρική ανορεξία, αφού στη βάση τους μοιράζονται τα ίδια κοινά χαρακτηριστικά: μια αίσθηση χαμηλής αυτοεκτίμησης και μια βαθιά αποξένωση από το περιβάλλον. Αλλά, κυρίως, αυτό που κρύβεται πίσω και από τις δύο ασθένειες είναι η αγωνιώδης ανάγκη για επιβολή ελέγχου πάνω στον ίδιο μας τον εαυτό και κατ’ επέκταση στους άλλους. «Δεν θα μου ορίσει το σώμα μου τι θα κάνω. Εγώ θα έχω το πάνω χέρι». Βέβαια, κανένας ανορεξικός δεν διατυπώνει ευθέως τέτοιες απόψεις - στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να μην έχει καν συνειδητοποιήσει ότι αυτές ευθύνονται για τις πράξεις του. Αντίθετα, βρίσκει μια σειρά από περισσότερο ή λιγότερο πειστικές δικαιολογίες για να εξηγήσει τη στάση του.
·Δεν μου αρέσει το σεξ: Σε όλους μας έχει τύχει μία τουλάχιστον (και δύο και τρεις…) αποτυχημένη σεξουαλική συνεύρεση – πες το θέμα χημείας, επικοινωνίας, συγκυρίας, διάθεσης. Παρ’ όλα αυτά, δεν σβήσαμε το σεξ από τη λίστα των ανθρώπινων απολαύσεων και ο χρόνος μάς δικαίωσε με τις επόμενες επαφές. Με λίγη καλή τύχη, μια νέα δοκιμή μπορεί να κάνει τον καθένα να αλλάξει γνώμη.
·Δεν με τραβάει κανείς: Και πώς είναι δυνατόν να σε τραβήξει κάποιος, αν εσύ αποτραβιέσαι από το σύμπαν; Στην πραγματικότητα, έχεις αποφασίσει ότι κανείς δεν σου αρέσει, για να αποκλείσεις το ενδεχόμενο του σεξ, και φροντίζεις να τροφοδοτείς αυτή σου την απόφαση κάνοντας παρέα αποκλειστικά με τους τοίχους του δωματίου σου.
·Πονάω, σου λέω! Ο πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή είναι μια υπαρκτή δυσλειτουργία που σχετίζεται κυρίως με θέματα ανατομίας. Πολλοί σεξουαλικά ανορεξικοί όμως τον επικαλούνται για να δικαιολογήσουν την αποχή τους. Δεν είναι απαραίτητο ότι λένε ψέματα – αν σφίγγεσαι κατά τη διάρκεια της επαφής, είναι αναμενόμενο ότι θα πονέσεις. Στην περίπτωση αυτή, είναι μια εφεύρεση του μυαλού στην οποία συμμετέχει και το σώμα για να δημιουργήσει πλαστά εμπόδια.
·Θα πάω στην κόλαση: Σε αρκετές περιπτώσεις η σεξουαλική ανορεξία καλύπτεται πίσω από τη θρησκεία ή από άλλες θεωρίες περί ηθικής, οι οποίες δικαιολογούν επαρκώς, με πλειάδα επιχειρημάτων, την απόσταση από το σεξ. Η ντροπή σε καμία περίπτωση δεν λειτουργεί σαν αφροδισιακό, είναι όμως κάτι που ξεπερνιέται αν δεν την τροφοδοτείς με μεταφυσικές ή ψευδο-επιστημονικές ερμηνείες.
·Το σεξ είναι βρόμικο: Και τι δεν είναι βρόμικο, πέρα από τις αποστειρωμένες εντατικές μονάδες μιας κλινικής; Συνήθως ούτε καν αυτές. Η σεξουαλική ανορεξία συνοδεύεται συχνά από εμμονή με την καθαριότητα, αλλά, αν μπλέξεις στα πλοκάμια της μικροβιοφοβίας, ακόμα και μια χειραψία είναι αρκετή για να σε στείλει για επιμελείς εντριβές με οινόπνευμα.
Όσες δικαιολογίες μπορείς να επικαλεστείς για να υποστηρίξεις τη σεξουαλική ανορεξία, άλλους τόσους τύπους σεξουαλικά ανορεξικών μπορείς να συναντήσεις. Το μόνο τους κοινό είναι ότι κανείς δεν θα σου αποκαλύψει ευθέως το πρόβλημά του και όλοι θα σε κάνουν να αναρωτιέσαι τι έκανες λάθος εσύ.
ANOSEXIA 1: Η ασέξουαλ γενιά
Σε αρκετές περιπτώσεις σεξουαλικά ανορεξικών, το σεξ επιτρέπεται ως εγκεφαλική διαδικασία, σαν μια θεωρητική προσέγγιση χωρίς εφαρμογή. Έτσι, κι ενώ μπορεί να αναλώνονται σε αναρίθμητες ανταλλαγές ερωτικών sms και σεξουαλικών περιγραφών μέσω chat, όταν έρχεται η ώρα για μια συνάντηση σε πραγματικό χώρο και χρόνο, εξαφανίζονται. Επαναπαυμένοι πίσω από την ασφάλεια των αποστάσεων, καλύπτουν την ανάγκη της ερωτικής επικοινωνίας με λόγια και αρνούνται πεισματικά τα έργα, ανίκανοι να αντιμετωπίσουν το φόβο της αποτυχίας.
Αν σου συμβαίνει: Η ομοιοπαθητική είναι η καλύτερη μέθοδος για να το αντιμετωπίσεις. Πες «ναι» σε μια συνάντηση, όσο δύσκολο κι αν σου φαίνεται αρχικά. Στο τέλος-τέλος, κανείς δεν σε αναγκάζει να επιδοθείς σε σεξουαλικές ακρότητες αν δεν σου βγαίνει αυθόρμητα. Αν όμως σου βγει;
Αν πέσεις σε τύπο Anosexia 1: Μην το παίρνεις προσωπικά αν κάποιος σου αρνείται επανειλημμένα να βρεθείτε, ενώ στα γραπτά φαίνεται απόλυτα συναινετικός. Παρότρυνέ τον ξανά να συναντηθείτε, αν θέλεις τόσο πολύ να τον γνωρίσεις, αλλά κράτα μικρό καλάθι. Υπάρχει άλλωστε πάντα το ενδεχόμενο να μην είναι τύπος Anosexia 1, αλλά τύπος Pantremenos 1, διαδεδομένο είδος με παρόμοια συμπτώματα συμπεριφοράς, αλλά με τελείως διαφορετικά αίτια.
ANOSEXIA 2: Η τελειομανία είναι ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ (ΣΕΞ)
Στο σπίτι επικρατεί απόλυτη τάξη, όπως και στο αυτοκίνητο, στην εμφάνιση, στη συμπεριφορά του. Είναι ο τύπος που δεν επιτρέπει στον εαυτό του τίποτα λιγότερο από το τέλειο και φυσικά το ίδιο ισχύει και για το σεξ. Επειδή όμως για καμιά σεξουαλική επαφή δεν υπάρχουν εχέγγυα προτού πραγματοποιηθεί, προτιμά να την αποφύγει εξ ολοκλήρου παρά να βρεθεί αντιμέτωπος με ένα ημίμετρο. Κατά βάθος, αυτός ο τύπος σεξουαλικά ανορεξικού αμφισβητεί τη δική του τελειότητα και υποφέρει από το φόβο της απόρριψης ή της μη ικανοποίησης του συντρόφου του. Κι έτσι επιλέγει να παραμένει στις φαντασιώσεις.
Αν σου συμβαίνει: Πώς θα βρεις το τέλειο αν δεν δοκιμάσεις; Και πώς ορίζεται το τέλειο τελικά; Πρέπει να βάλεις λίγο νερό στο κρασί σου, τόσο ως προς τις απαιτήσεις και τις επιδιώξεις σου από τους άλλους όσο και ως προς τον ίδιο σου τον εαυτό. Μια κουβέντα είναι αυτό βέβαια, αλλά πες-πες, κάποια στιγμή θα το εμπεδώσεις.
Αν πέσεις σε τύπο Anosexia 2: Καλό κουράγιο και καλή τύχη! Δύσκολο να αντιμετωπίσεις έναν τελειομανή με εδραιωμένες φοβίες. Πολύ πιθανόν να σου δημιουργήσει κι εσένα μερικές στην πορεία, αλλά, αν αγαπάς πραγματικά, προσπάθησε να τον χαλαρώσεις. Ο έρωτας, πασπαλισμένος με αρκετές δόσεις υπομονής, είναι το καλύτερο αντίδοτο γι’ αυτές τις περιπτώσεις.
ANOSEXIA 3: Έχει απωθημένα
Θέλει να ελέγχει τα πάντα και επειδή στο σεξ οι αισθήσεις κυριαρχούν του μυαλού, το αποφεύγει ως μια ταπεινωτική διαδικασία που τον φέρνει αντιμέτωπο με την ευάλωτη ανθρώπινη πλευρά του. Κάποια στιγμή όμως «λυγίζει», παραδέχεται την καταπιεσμένη σεξουαλικότητά του και προσπαθεί να καλύψει το χαμένο χρόνο αλλάζοντας τους ερωτικούς συντρόφους σαν τα πουκάμισα. Όχι για πολύ. Σύντομα επιστρέφει μετανιωμένος στην αρχική του θέση και στάση ζωής, φορτωμένος ενοχές και υποσχόμενος να αυτομαστιγωθεί με μια ακόμα μεγαλύτερη περίοδο σεξουαλικής αποχής - ιδανικά για πάντα.
Αν σου συμβαίνει: Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Σου αρέσει το σεξ και το ξέρεις, απλώς πρέπει να εναρμονίσεις και τον αντιδραστικό σου εγκέφαλο με τις σωματικές σου επιλογές. Την επόμενη φορά που αισίως θα βγεις από την περίοδο της ερωτικής σου εγκράτειας, αντί να πέσεις ολόψυχα στα one night stands, διάλεξε έναν και καλό και προσπάθησε να συγκεντρωθείς σε αυτόν. Ίσως αυτή να είναι η αρχή για μια σχέση που θα σε βγάλει από το φαύλο κύκλο απόλαυσης-ενοχής-τιμωρίας.
Αν πέσεις σε τύπο Anosexia 3: Το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα σου δώσει την ευκαιρία να τον βοηθήσεις, γιατί θα εξαφανιστεί διαπαντός μόλις ολοκληρώσετε τη μία και μοναδική σας σεξουαλική επαφή. Αν παρ’ όλα αυτά σε ενδιαφέρει πραγματικά, μπορείς να επιμείνεις για μια νέα συνάντηση, σεξουαλικού ή μη περιεχομένου, προετοιμασμένη πάντα για μια απόρριψη στην οποία εσύ θα παίζεις ρόλο κομπάρσου.
http://www.madamefigaro.gr/
