Δίχως θερμίδες, πλούσιες σε… βακτήρια
Η σαλάτα είναι ένα από τα πιο διαιτητικά προϊόντα λόγο της μεγάλης περιεκτικότητάς της σε νερό. Σε χορταίνει ενώ δεν σου προσθέτει περιττές θερμίδες. Για παράδειγμα τα αγγούρια έχουν 96% περιεκτικότητα σε νερό και τα μαρούλια 95%. Ως εκ τούτου, όπως καταλαβαίνεις, για να ευδοκιμήσουν τα λαχανικά χρειάζονται άφθονο νερό γι αυτό και οι καλλιεργητές συνήθως τα καλλιεργούν σε σημεία όπου υπάρχει παροχή νερού καθ΄όλη την διάρκεια της ημέρας. Κι εδώ βρίσκεται το πρόβλημα. Αν το νερό είναι μολυσμένο με μύκητες ή βακτήρια, όπως ο e-coli, λιστέρια, σαλμονέλλα ή το καμπυλοβακτηρίδιο αυτά θα περάσουν κατευθείαν στα φυτά και στη συνέχεια στο στομάχι ου. Ακόμη και το σχολαστικό πλύσιμο της σαλάτας δε θα βοηθήσει.
Πως γίνεται όμως να μολυνθεί το νερό και τα λαχανικά από τα βακτήρια; Η μόλυνση μπορεί να προέλθει από εργοστασιακά λύματα ή από την απερισκεψία άλλου αγρότη που χρησιμοποίησε λίπασμα δίχως να έχει προηγηθεί ειδική επεξεργασία. Είναι απολύτως νόμιμο να χρησιμοποιηθεί κοπριά, ακόμη και ανθρώπινα απόβλητα ως λίπασμα με την προυπόθεση ότι έχουν επεξεργαστεί ειδική επεξεργασία (λιπασματοποίηση) για ένα ή δύο χρόνια, κάτι που υποτίθεται ότι εξοντώνει τα επικύνδια βακτήρια και τους παθογόνους οργανισμούς. Αν λοιπόν χρησιμοποιηθεί κοπριά που δεν έχει υποστεί την παραπάνω επεξεργασία ή από αμέλεια δεν φυλαχθεί σε στεγανό σημείο και διαλυθεί με τη βροχή μπορεί να μολύνει μια ολόκληρη καλλιέργεια και τα βακτήρια θα περάσουν από το αγρόκτημα στο πιάτο σου!
Πόσο καθαρές είναι σαλάτες που τρως;
Έχεις ποτέ σκεφτεί ποιος κόβει τις τομάτες, πλένει τα αγγουράκια και συσκευάζει τα λαχανικά που αγοράζεις; Στη πλειονότητά τους όλα γίνονται με μηχανήματα που χειρίζονται εργάτες. Σίγουρα δεν είναι ο κανόνας αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής ακόμη και αν οι εργάτες έχουν κληθεί να τους τηρούν κατά γράμμα. Σκέψου πόσο πιθανό είναι κάποιος από αυτούς να κοπεί, να ιδρώσει ή να εργάζεται δίχως να έχει πλύνει τα χέρια του. Ποιος σου λέει άλλωστε ότι αν κάποιο λαχανικό πέσει κατά λάθος κάτω ο εργάτης δε θα το σηκώσει και δε θα το ξαναβάλει στη θέση του δίχως να τον αντιληφθεί ο προϊστάμενος του;
Το καλό πλύσιμο μειώνει τη διατροφική αξία;
Βαριέσαι να πλένεις και να κόβεις σαλάτες και γι΄αυτό προτιμάς να τις αγοράζεις συσκευασμένες, να προσθέτεις ντρέσινγκ και να τις απολαμβάνεις. Πόσο υγιεινό είναι όμως αυτό; Πλένονται καλά;
Το πρόβλημα δεν εστιάζεται στο αν έχουν πλυθεί οι σαλάτες που αγοράζεις αλλά στο αν έχουν πλυθεί σωστά. Είναι γεγονός πως τα περισσότερα σουπερμάρκετ πωλούν συσκευασμένες «αποστειρωμένες» σαλάτες. Αλλά αυτό δεν είναι τόσο υγιές όσο νομίζεις. Είναι κοινή πρακτική των εταιριών να προσθέτουν απολυμαντικό - χλώριο - στο νερό, δήθεν για να απαλλάξουν τα λαχανικά από τυχόν παθογόνους οργανισμούς. Ωστόσο, με το να βουτήξεις το αγγουράκι μέσα σε χλώριο δε θα σκοτώσεις το βακτήριο E.coli καθώς είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στην εν λόγω ουσία. Άλλωστε το χλωριούχο νερό μέσα στο οποίο ξεπλένονται τα λαχανικά δεν ανανεώνεται συχνά με αποτέλεσμα να μειώνεται ή και να μηδενίζεται η απολυμαντική του δράση. Αλλά ακόμη και αν το χλωριωμένο νερό είναι αρκετά καθαρό, το χλώριο μειώνει τη διατροφική αξία της σαλάτας, καταστρέφοντας σε μεγάλο βαθμό τις βιταμίνες του Α, C, E και το φυλλικό οξύ που περιέχουν.
Ολόφρεσκες ή μήπως καταψυγμένες;
Ολόφρεσκα στο πιάτο σου διαφημίζεται αναγράφουν πάνω οι πλαστικές συσκευασίες με τα λαχανικά που αγοράζεις στο σουπερμάρκετ. Πόσο φρέσκα είναι όμως;
Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι προμηθευτές δεν μπορούν να προβλέψουν την ποσότητα των παραγγελιών που θα έχουν σε εβδομαδιαία βάση από τα σούπερμάρκετ. Για παράδειγμα αν είναι ένα ζεστό σαββατοκύριακο εσύ αλλά και πολλές ακόμη γυναίκες θα αποφασίσεις να φας μια σαλατούλα που δε θα σε βαρύνει και θα σου επιτρέψει να κρατήσεις την γραμμή σου για να βγεις στην παραλία. Αυτό όμως σημαίνει ότι ο προμηθευτής πρέπει να είναι έτοιμος να αποστείλει συσκευασμένα αγγουράκια, ντοματούλες και άλλα λαχανικά οποιαδήποτε στιγμή. Ετσι έχει φροντίσει να τα καταψύξει και όταν χρειαστεί τα αποστείλει στα ράφια των καταστημάτων. Τις περισσότερες φορές οι παραγγελίες που φθάνουν στα ράφια έχουν καταψυχθεί για τουλάχιστον 5 με 7 ημέρες.
Γιατί οι συσκευασμένες σαλάτες είναι τόσο "ζωντανες";
Πως γίνεται όμως το μαρούλι που αγοράζεις από τη λαϊκή αγορά να μαραίνεται μέσα σε δύο μόλις ημέρες ενώ οι κομμένες έτοιμες σαλάτες του σουπερμάρκετ να φαίνονται τόσο φρέσκιες και «ζωντανες»;
Η απάντηση στο ερώτημα βρίσκεται στο κενό αέρος… Για να διατηρηθούν τα τρόφιμα περισσότερες ημέρες και να μην χαλάσουν αφαιρείται από τις συσκευασίες το οξυγόνο και αντικαθίσταται με διοξείδιο του άνθρακα. Χωρίς το οξυγόνο τα λαχανικά φαίνονται φρέσκα και διατηρούνται. Ωστόσο όπως και στην περίπτωση της αποστείρωσης των σαλατικών έτσι και σε αυτήν την περίπτωση επηρεάζεται αρνητικά η διατροφική αξία του προϊόντος.
Πως γίνεται να απολαμβάνεις την ίδια φρέσκια σαλάτα χειμώνα - καλοκαίρι;
Οι περισσότερες από τις σαλάτες που φτάνουν στο πιάτο μας καλλιεργούνται μέσα σε θερμοκήπια. Πως θα είχες άλλωστε τη δυνατότητα να τρως ντοματούλες όλο το χρόνο;
Ωστόσο, τα λαχανικά που καλλιεργούνται μέσα σε θερμοκήπια χρειάζονται αυξημένες ποσότητες φυτοφαρμάκων για να αναπτυχθούν. Στον αγρό ένας δριμύς χειμώνας θα οδηγούσε στη εξόντωση των εντόμων ενώ δε θα επέτρεπε την ανάπτυξη μούχλας κάτι που γίνεται πολύ εύκολα μέσα σε ένα θερμοκήπιο. Τα φυτοφάρμακα στην περίπτωση αυτή σε προστατεύουν από την εμφάνιση βακτηρίων και μυκήτων. Η ανησυχία έγκειται στο γεγονός ότι κάποιοι αγρότες, αγνοώντας τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξακολουθούν να χρησιμοποιούν παρανόμως απαγορευμένες χημικές ουσίες που έχουν κριθεί ως επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία.
Τι να προσέξεις;
* Προτίμησε τα φρέσκα λαχανικά: Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις τα παραπάνω είναι να προτιμάς ντοματούλες, αγγουράκια και λαχανικά από τη λαϊκή και το μανάβη ή ακόμη και από το σουπερμάρκετ αλλά όχι συσκευασμένα. Θα ξοδέψεις λίγο χρόνο παραπάνω για να τα πλύνεις και να τα κόψεις αλλά θα ξέρεις ότι είναι περισσότερο υγιεινά από ότι τα χλωριούχα συσκευασμένα σαλατικά.
* Πλύνε τα καλά: Είτε έχεις επιλέξει φρέσκα ή συσκευασμένα λαχανικά ξέπλυνε τα με άφθονο νερό ώστε να αφαιρεθεί στο μεγαλύτερο ποσοστό της η ποσότητα του κοκτέιλ φυτοφαρμάκων με τα οποία έχουν ραντιστεί. Η ποσότητα είναι πολύ μικρή για να σε βλάψει βραχυπρόθεσμα αλλά σίγουρα δεν είναι ότι το καλύτερο για τον οργανισμό σου.
* Ξέπλυνέ τα με ξύδι ή λεμόνι: Το ξίδι, και το λεμόνι αυξάνουν την οξύτητα και θανατώνουν πολλούς παθογόνους µικροοργανισµούς.
* Στεγνωσέ τα καλά πριν τα αποθηκεύσεις: Η υγρασία ευνοεί την εμφάνιση μικροοργανισμών. Για το λόγο αυτό στέγνωσε καλά τα λαχανικά σου μετα το πλύσιμο αν σκοπεύεις να τα αποθηκεύσεις. Στη συνέχεια κλείσε τα στεγανά και τοποθέτησέ τα στο ψυγείο.
* Κάνε το τεστ της γεύσης: Αν είσαι δύσπιστη κάνε μόνη σου το τεστ της γεύσης για να διαπιστώσεις πόσο φρέσκο είναι ένα προϊόν. Δοκίμασε ένα φύλλο από φρέσκο μαρούλι που έχεις αγοράσει από τη λαϊκή και στη συνέχεια φάε μια ποσότητα από την συσκευασμένη σαλάτα του σούπερμάρκερ. Ισως παρατηρήσεις διαφορά στη γλυκύτητα του προϊόντος που μεταφράζεται και σε μειωμένη διατροφική αξία.
Από τη Δήμητρα Γκούντρα
http://www.womenonly.gr
