Μετά τα μεσάνυχτα ώρα Κύπρου, ο Αλεξάντερ Ντάουνερ θα συναντούσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και πιο μετά τον Ντερβίς Έρογλου. Οι δύο αυτές συναντήσεις επρόκειτο να καθορίσουν το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί η σημερινή διαδικασία, καθώς η άμμος στην κλεψύδρα έχει σχεδόν εξαντληθεί, χωρίς να είναι κάποιος σε θέση να πει ποιο θα είναι το ακριβές περιεχόμενο και η μεθοδολογία της συνάντησης Χριστόφια - Μπαν Κι Μουν - Έρογλου. Στο ρευστό αυτό κλίμα αποδίδεται η άρνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας να προβεί σε οποιαδήποτε δήλωση στους ανταποκριτές που τον περίμεναν. Προφανώς, δεν ήθελε να πει οτιδήποτε που λίγες ώρες μετά θα μπορούσε να ανατραπεί, αφήνοντάς τον εκτεθειμένο.
Στη Νέα Υόρκη όλα τα σενάρια ήταν χθες στο τραπέζι. Το δεδομένο είναι ότι, με τη σύγχυση που επικρατεί, καλλιεργείται το ιδανικό κλίμα, ώστε να ευδοκιμήσουν συνθήκες πιέσεων. Οι εκπλήξεις καθίστανται πιο εύκολες, όπως επίσης και οι όποιοι αιφνιδιασμοί, καθώς οι υπολογισμοί μπορεί να αποβούν λανθασμένοι. Αν και η πλευρά μας εμφανίζεται καθησυχαστική, αναγνωρίζει ότι πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική στο πώς θα εκτιμήσει και θα αντιδράσει σε έναν ενδεχόμενο αιφνιδιασμό, είτε από τους Τούρκους, είτε από τα ΗΕ.
Στο παρασκήνιο, με τα μικρόφωνα κλειστά, ακούγονταν τα πάντα. Σενάρια λογικά, σενάρια με δυνατότητες, σενάρια εξωπραγματικά, χαρακτηριστικά του γεγονότος πως λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση, όλα ήταν ακόμη πιθανά. Ακουγόταν ότι ο Έρογλου, παρά τη δική του, προσωπική διαφωνία, πήγε στη Νέα Υόρκη με σαφείς εντολές από τον Ερντογάν να κινηθεί σε τροχιά λύσης και να εκμεταλλευτεί στο μέγιστο την ευκαιρία που του δίνεται προς αυτήν την κατεύθυνση. Λεγόταν, επίσης, ότι τα ΗΕ θα υιοθετήσουν, επί της ουσίας, το τρίπτυχο του Προέδρου της Δημοκρατίας, σπρώχνοντας προς την κατεύθυνση της διασύνδεσης του εδαφικού με το περιουσιακό και τους εποίκους. Κάποιοι έκαναν λόγο για ενδιάμεση συμφωνία, με ταυτόχρονο κλείδωμα των συμφωνηθέντων στη διακυβέρνηση και επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου.
Κανείς δεν μπορούσε να απαντήσει ποιο θα ήταν το αντιστάθμισμα για τους Τούρκους, σε μια τέτοια περίπτωση. Άλλοι, αντιθέτως, μιλούσαν για κάποιου είδους κίνηση ματ από την Τουρκία, ίσως πάλι με την Αμμόχωστο ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Εικασίες χωρίς αρχή και τέλος, που αμφιταλαντεύονταν μεταξύ του πιστευτού και του απίστευτου. Μέχρι και ότι βρισκόμασταν πάρα πολύ κοντά σε λύση, έλεγαν κάποιοι λειτουργοί των Ηνωμένων Εθνών, λίγο πριν από τη συνάντηση Χριστόφια-Ντάουνερ!
Και ενώ τις προηγούμενες ημέρες καλλιεργείτο η εντύπωση ότι απομακρύνεται το ενδεχόμενο κοινού ανακοινωθέντος και προκρίνεται η ιδέα μιας άτυπης δήλωσης, χθες ανατράπηκε και αυτό το σκηνικό. Ο Μπαν Κι Μουν, δήλωναν οι πηγές, θα προβεί σε κάποια δήλωση, το περιεχόμενο της οποίας θα εγκριθεί από τις δύο πλευρές. Αυτό, επί της ουσίας δεν αποκλείει την πιθανότητα αυτό που θα αναγνώσει ο Γ.Γ. να είναι κοινό ανακοινωθέν ή να ερμηνευτεί εκ των υστέρων ως κοινό ανακοινωθέν. Ο βαθμός επισημότητας που θα του αποδοθεί παραμένει άγνωστο, όπως επίσης άγνωστη είναι η διαδικασία που θα ακολουθηθεί αν κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη φέρει ένσταση για τη συμπερίληψη συγκεκριμένων προνοιών στο περιεχόμενό του.
Τουλάχιστον έχει πλέον συγκεκριμενοποιηθεί το πρόγραμμα. Στη 1.15 (ώρα Νέας Υόρκης) θα ξεκινήσει το γεύμα εργασίας. Θα δοθεί η δυνατότητα σε φωτογράφους και κινηματογραφιστές να πάρουν κάποια πλάνα και φωτογραφίες και οι θύρες θα κλείσουν. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, κατά την προσφώνησή του, θα δώσει το «στίγμα» της συνάντησης, εξηγώντας ότι, κατά την άποψη των ΗΕ, η διαπραγματευτική διαδικασία κινείται πάρα πολύ αργά και θα πρέπει να εξευρεθούν τρόποι ουσιαστικής επανεκκίνησής της. Θα ακολουθήσουν οι αντιφωνήσεις από πλευράς Προέδρου Χριστόφια και Ντερβίς Έρογλου, ενώ στις 2.30 θα διακοπεί η συνάντηση, ώστε οι δύο πενταμελείς αποστολές να έχουν κάποιο χρόνο διαβούλευσης. Κατά τη διακοπή δεν θα γίνουν οποιεσδήποτε δηλώσεις. Στις 3.00 θα επαναρχίσει η συνάντηση, η οποία θα ολοκληρωθεί στις 5.00. Το διαδικαστικό κομμάτι του δεύτερου μέρους της συνάντησης, δεν έχει γνωστοποιηθεί.
Αναλόγως της έκβασης της τριμερούς, πάντως, διπλωματικοί κύκλοι δεν αποκλείουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να έχει συναντήσεις με τους Μόνιμους Αντιπροσώπους των πέντε Μονίμων Μελών του ΣΑ αύριο το πρωί. Ως γνωστόν, τουλάχιστον στην περίπτωση της Ρωσίας αλλά και της Γαλλίας και της Κίνας, η Κύπρος μπορεί να επενδύσει στην παρέμβασή τους, εάν κάτι δεν πάει καλά.
Η ε/κ πλευρά προσέρχεται προετοιμασμένη στη συνάντηση και έχει ως στόχο να ανοίξει ένας μεγάλος διάδρομος, που θα οδηγήσει στη λύση του Κυπριακού, δήλωσε χθες ο Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Χρίστος Χριστοφίδης. «Ξέρει τι επιδιώκει και θα προσπαθήσει να το επιτύχει», τόνισε. Ερωτηθείς κατά πόσον είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο διεύρυνσης της συνάντησης, χαρακτήρισε μια τέτοια παρατήρηση σεναριολογία, λέγοντας ότι εμείς δεν έχουμε τέτοιες ενδείξεις. «Αντίθετα, από πλευράς ΗΕ, έχει ξεκαθαριστεί ότι θα είναι μια συνάντηση των δύο μερών, στην παρουσία του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Ο Γ.Γ. θα τελεί υπό τις οδηγίες και την καθοδήγηση του Σ.Α. του ΟΗΕ. Αυτό λέει το διεθνές δίκαιο και ο καταστατικός χάρτης», πρόσθεσε.
Την εκτίμηση ότι δεν θα παρθεί οποιαδήποτε απόφαση κατά τη συνάντηση αλλά ότι ο Γ.Γ. θα ετοιμάσει την έκθεσή του σύμφωνα με τις πληροφορίες που θα λάβει από τους δύο διαπραγματευτές, εξέφρασε ο Έρογλου, κατά την αναχώρησή του. Ερωτηθείς κατά πόσο θεωρεί ότι τα Ηνωμένα Έθνη θα αποχωρήσουν από τη διαδικασία αν δουν ότι δεν έχει επιτευχθεί αρκετή πρόοδος, είπε ότι δεν είναι σωστό να γίνει οποιοσδήποτε σχολιασμός επί τούτου πριν από μια τόσο σοβαρή συνάντηση. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι εκτιμά πως τα Ηνωμένα Έθνη θα ζητήσουν να ακούσουν τις προτάσεις των δύο πλευρών ως προς το πώς θα ξεπεραστούν τα εμπόδια στις διαπραγματεύσεις.
της Μικαέλλας Λοίζου *
* ΠΗΓΗ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ
